Bazı yayınlarda Peygamberimiz'den bahsederken Muhammed bin Abdullah veya sadece Muhammed diye ifade edilmektedir. Böyle hitap etmek caiz midir, Peygamberimiz'e hitap etme adabı nasıl olmalıdır?

Değerli kardeşimiz,

Peygamber (a.s.) Efendimiz'e Hitap Etme Adabı:

"Peygamber'e (kendisiyle konuşurken) seslenmenizi, kendi aranızda birbirinize seslendiğiniz gibi sayma­yın..." (Nur, 24/63.)

Bu, hem Resûlullah'a (asm), hem de Ondan sonra Müslümanların ba­şına geçen İslâm liderlerine nasıl hitap etmemizi öğretmektedir.

İslâmiyeti din olarak seçip Hz. Peygamberin (asm) meclisine ilk defa katılanlarla, içlerinde kin ve nifak tohumu bulunan münafıklardan çoğunun: "Ya Mu­hammed!", "Ya Ebâ'l-Kasım!" gibi isim veya künyesini anarak seslenmele­ri, hem Resûlullah'ı (asm), hem de şuurlu mü'minleri üzmekteydi. Cenâb-ı Hak bunu bir saygısızlık ve nezaket dışı davranış olarak vasıflandırmakta ve Peygamber'e (asm), aynı zamanda İslâm büyüklerine saygı ifade eden sıfatlarla seslenilerek hitap edilmesini emretmektedir. O bakımdan ilâhî muradı idrâk eden mü'minler, daha çok "Ya Resûlullah!", "Ya Nebiyyallah!" gibi saygı ifade eden sözler kullanarak Peygamber (asm) Efendimize seslenirlerdi.

O bakımdan İslâm liderlerine de günün adabına, saygı kurallarına gö­re hitap etmek gerekmektedir. Zira edep ve terbiye, nezaket ve saygı Müslümanın şiarıdır. Hattâ Tabiînden Said b. Cübeyr ve Mücahid'in bu konuda şöyle tefsirde bulundukları rivayet edilmiştir:

"Ya Resûlallah; diye hitap ederken sesi rıfk ve lîn ölçüsünde tutun." Bilindiği gibi bu iki kelime nezaket havası içinde yumuşaklık ifade eder.

Cenâb-ı Hak konunun önemini belirtmek için bir de Hucurat Sûresin­de Peygamber (asm)'in huzurunda konuşma adabını açıklayarak mü'minleri ye­terince aydınlatmaktadır. Şöyle ki:

"Ey imân edenler! Allah ve peygam­berinin huzurunda ileri geçmeyin. Allah'tan korkun. Şüphesiz ki Allah işi­tendir, bilendir. Ey imân edenler! Seslerinizi Peygamber'in sesinin üstüne (onu bastıracak şekilde) yükseltmeyin. Birbirinize yüksek sesle konuştuğu­nuz gibi, ona yüksek sesle hitap etmeyin. Sonra farkına varmayarak amel­leriniz boşa gidebilir. Şüphesiz o kimseler ki Resûlullah'ın yanında sesle­rini kısarlar, işte onlar Allah'ın kalplerini takva ile denediği kimselerdir. Onlar için bol bağışlanma ve büyük karşılık vardır." (Hucurat, 49/1-3.)

(bk. Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 8/4268-4269.)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet