Verilmiş sadakaya, sonradan zekat veya fitre olarak niyet edilir mi?

- Zekat veya fitre niyeti olmadan sadaka verilen bir şeye, sonradan zekat veya fitre olarak niyet edilebilir mi?

Değerli kardeşimiz,

Bilindiği üzere, niyet kalbe aittir; dille seslendirmek şart değildir. Özellikle Hanefi ve Şafiilere göre, niyetin zekât veya fitreyi ödeme anında olması gerekir. Çünkü zekât-fitre ibadettir ve ibadetlerde niyet şarttır.

Ramazan ayında fakire bir şey verirken, zekât için mi yoksa fitre için mi verdiğini düşünmeyen bir kimsenin, sonradan bu husustaki niyetini tayin etmesinde bir sakınca yoktur. Yalnız burada bir şart vardır:

Bir mal fakirlere verildikten sonra, fitre veya zekât olarak niyetini ortaya koyan bir kimsenin, bu niyetinin sahih olabilmesi için, söz konusu malın niyet edildiği anda henüz verilen kişinin elinde mevcut olması şarttır.(bk. el-Fıkhu’l-İslamî, II/750-51; Ö N. Bilmen, B. İslam İlmihali, s. 338; İsam; İlmihal, s.438).

Eğer niyet etmeden önce verilen mal harcanmışsa, artık o bir sadaka olur, zekât veya fitre olmaz.

Yine bir kimse, önce normal sadaka niyetiyle bir malı verdikten sonra, niyetini değiştirip bu zekât olsun demesiyle zekât olmaz. Çünkü burada daha önce verilen malın -nafile de olsa bir ibadet olarak- veriliş şeklini tayin eden bir niyet vardır, ondan cayamaz.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet