İçinde ayet, hadis bulunan kitapları abdestsiz okumak günah mıdır?

Tarih: 21.06.2011 - 00:00 | Güncelleme:

Soru Detayı

- İçinde Kur'an yazısı (ayet, hadis) bulunan dini (tefsir) kitapları abdestsiz, aybaşı hâlinde / hayızlı iken almak, okumak günah mıdır?
- Kur'an-ı Kerim'in bel hizasından aşağı tutulması, abdestsiz dokunulması günah mıdır?
- Arapça metni ve meali birlikte olan Kur'an-ı Kerimleri abdestsiz elimize alıp okuyabilir miyiz?
- Kur'an'ın Türkçesini okumak için abdest almak gerekir mi?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Kur’ân-ı Kerim'e abdestsiz olarak dokunulamayacağı ve ele alınamayacağı bütün fıkıh kitaplarında kayıtlıdır. Mezheplerin bu husustaki delili şu meâldeki âyet-i kerimedir:

“Ona tertemiz olanlardan başkası dokunamaz.”1

Bazı tefsirlerde bu âyetin birkaç mânâya geldiği belirtilmekte ise de, üzerinde ittifak edilen mânâ şudur:

“Kur'ân’â hadesten, yâni abdestsizlikten ve guslü icap eden bir halden temizlenmiş olanlardan başkası dokunamaz.”

Peygamber Efendimiz (asm) de Yemenlilere yazdığı bir mektupta, Kur’ân-ı Kerim’e ancak abdestli olarak ve guslü gerektiren hallerden temizlendikten sonra el sürülebileceğini bildirmiştir.2

Fakat bazı zarurî durumlarda, abdestsiz olarak da Mushaf’ın ele alınabileceği hususunda ruhsatlar mevcuttur. Yanma, suya düşme gibi tehlikeli durumlarda Kur’ân’ın zâyi olmaması için abdestli olmadan da bulunduğu yerden alınıp kurtarılabilir. Yine Kur’ân, bir yerden başka bir tarafa alınıp konulması gerektiği hallerde, temiz bir bez ve kâğıt parçası ile tutulup kaldırılabilir.

Ayrıca, eğer Kur’ân kendisine bitişik bulunmayan bir mahfaza, kap, çanta içinde ise veya bir beze sarılı halde bulunuyorsa, yine abdestsiz olarak ele alınabilir. Henüz rüştüne ermemiş bir çocuk öğrenmek maksadıyla abdestsiz olarak Kur’ân’ı ele alıp okuyabilir. Hattâ Mâlikî mezhebine göre, Kur’ân öğreticisi olan bir kimse abdestli olmadığı halde, eğer kadınsa ve hayızlı bulunsa bile, sırf öğretmek maksadıyla Kur’ân’ı eline alabilir.

Kur’ân-ı Kerim abdestsiz olarak ele alınmamakla birlikte, el sürmemek şartıyla bakarak okunabilir. Yine abdesti olmayan kimsenin ezbere Kur’ân âyet ve sûrelerini okumasında bir mahzur yoktur. Fakat cünüp olan bir kimse, aybaşı halinde ve lohusa olan kadın Kur’ân’a el süremeyeceği gibi, ne ezberinden, ne de Mushaf’a dokunmadan okuyamaz. Yalnız Fâtiha, Âyetü'l-Kürsi ve Muavvizeteyn’i (Kul eûzü’ler) gibi sure ve âyetleri dua maksadıyla okuyabilir.

Kur’ân’ın dışındaki dinî kitaplara gelince; Kur’ân-ı Kerim için abdest almak farz iken fıkıh, hadis ve akaid kitaplarını alıp okumak için, onlara hürmeten abdest almak mendubdur.

Hanefî mezhebinin büyük âlimlerinden İmamı Serahsî bir gece Kur’ân okumakla meşguldü. Fakat bir karın ağrısından dolayı sık sık tuvalete çıkmak mecburiyetinde kalmıştı. Elindeki kitabı abdestsiz olarak da okumak istemiyordu. Bunun için bir gecede on yedi kere abdest alma durumunda kaldı.

Bu husus, meselenin takva cihetidir. Zaten o zatların yücelmesindeki bir sır da ilme ve kitaba olan bu hürmetlerinden dolayı değil midir?

Halebî-i Sağîr gibi bazı fıkıh kitaplarında, dinî kitapların abdestsiz olarak ele alınması mekruh sayılmaktaysa da, İmam-ı Âzam’dan rivayet edilen bir görüşe göre -ki sahih olan budur- mekruh olmadığıdır. Çünkü insan bu kitapları elle tutup okumakla doğrudan Kur’ân’a dokunmuş bulunmamaktadır. Çünkü bu kitaplardaki âyetler esas kitabın muhtevasının az bir kısmını teşkil etmektedir. Dolayısıyla, mekruh olmaz, denmektedir.3

Tefsir kitapları hususunda Hanefî mezhebinin görüşü, onları abdestsiz olarak ele alınmasının mekruhluğu şeklinde ise de, Tahtavî’de şöyle bir ibare yer almaktadır:

"Tefsirlerdeki Kur’ân âyetlerine el sürülmesi câiz değildir. Fakat diğer kısımlarına el sürülebilir.”4

Şâfiîlere göre ise, eğer tefsir kısmı Kur’ân’dan fazla ise abdestsiz olarak ele alınabilir. Şayet Kur’ân kısmı fazlai se dokunmak câiz olmaz.5

Bu açıklamalardan sonra şöyle denilebilir:

Tefsir kitapları, içindeki âyetlere el sürmeden alınıp okunabilir. Ayrıca Risâle-i Nurlar da birer Kur’ân tefsiri olduklarından onlar da abdestsiz olarak okunabilir; ancak bu hâlde iken içindeki âyetlere dokunulmaması gerekir. Fakat efdal olanı, mümkün olduğu kadar abdestli halde iken okumaktır. Kur’ân meallerinde ekseriyetle Kur’ân-ı Kerim’in tamamı bulunduğundan onları okurken abdestli olmaya gayret edilmelidir.

Saygızlık amacı olmaksızın, Kur'an-ı Kerim'i belden aşağıda tutmak caizdir.

Kur'an meali abdestsiz okunabilir. Ancak Kur'an-ı Kerim ve meali bir arada ise, Mealli Kur'an-ı Kerim de Kur'an hükmünde olduklarından, abdestsiz tutulması caiz değildir.

Kaynaklar:

1. Vâkıa Sûresi, 79.
2. Dârimî, Talâk: 3.
3. İbrahim Halebî. Halebî-i Sağîr, s.40.
4. et-Tahtâvî. Hâşiyetü’Tahtâvî alâ Merâki’l-Felâh. (İstanbul: Temel Neşriyat, 1985), s.66.
5. Abdurrahman el-Cezerî. Kitabü’l-Fıkhı ale’l-Mezâhibi’l-Erbaa. (Kâhire: Matbaatü’l-İstikame) 1/49.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Yazar:
Kategori:
Okunma sayısı : 200.000+

Yorumlar

beytullah825

teşekkürler

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
Doktor673

Bu siteyi boyle hazirlayanlardan Allah ebediyyen razi olsun. Vallahi cok cok yarari oluyor.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
didarım672

Yaptığınız iş çok güzel. Allah razı olsun...

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
Editör (ahmet)

Yani Kuran'a abdestsiz dokunulmaz. Ancak, Kuran'a dokunmadan yüzüne bakarak ya da ayet ve sureleri ezberden abdestiz okumanın bir sakıncası yoktur.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
ersinturk

Beni bağışlayın fakat Kur'an-ı Kerim'in abdestsiz tutulamayacağı fakat okunabileceği konusunu pek anlayamadım.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
sanahasret

Allah sizden razı olsun.. helal edin. bize bu hizmetinizden dolayı Allahu teala en iyi bir şekilde mükafatlandırsın.. selamlar dualar

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
NİĞDELİ

HOCA EFENDİYİ SIK SIK OKUMAK İSTİYORDUM. BAZAN OKUMAK İSTEDİĞİMDE ABDEST ALMAM GEREKİR DEYİNCE NE ABDEST ALIYORDUM NE DE KİTABI OKUYABİLİYORDUM. BÖYLE GÜZEL BİR DİN İNDİRDİĞİ İÇİN ALLAH' (CC) ŞÜKÜRLER OLSUN

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
ASIMNESLİ

Verdiğiniz bilgilerden ve bizi aydınlattığınız için teşekkür ederiz.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
mneccar

allah sizden razı olsun...

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
Editör (ahmet)

Bilgisayar, cep telefonu gibi aletler Mushaf değildir. Bu nedenle bu ve buna benzer aletlere abdestsiz dokunarak okumanın hiç bir sakıncası yoktur.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
Doktor673

Benim bilgisayarımda kuran-ı kerim var, abdestsiz okuyabilir miyim?

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
seheryeli904

benimde merak ettiğim bir konuydu, Allah razı olsun.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
fatoki

Sağolun gerçekten güzel hazırlanmış! Bir şey sorabilir miyim? Hayızlı kadın Kuran okuyabilir mi?

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
Editör (ahmet)
Anonim

Bu site gerçekten bir cevher imiş de haberi bize geç ulaşmış, suç bizde olmalı. Açıklamalardan azami şekilde istifade ediyorum, Selamlar...

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
Ismail576

rabbbim razi olsun

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
menekşe barış

allah razı olsun..

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun