"Edep amelden önce gelir." sözünün kaynağı ve anlam var mıdır?

- "Edep amelden önce gelir." sözü söylenti midir, yoksa belli bir kaynağı ve taşıdığı anlam var mıdır?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

- Ulaşabildiğimiz kaynaklarda böyle bir ifadeye rastlayamadık.

- Bununla beraber, edeb kavramı İslam’da çok önemlidir. Kişinin, imanının gereğine göre hareket etmesi bir edeptir. Allah’a isyandan kaçınması bir edeptir. Allah’ın emir ve yasaklarına riayet etmesi bir edeptir.

Ayrıca namaz, oruç gibi ibadetlerin farz, vacip ve sünnetleri yanında adapları da vardır.

Edebin bilinen en meşhur manası hayalı, vakarlı olmaktır. Bu konuda,

 “İnsanlığın peygamberlerden ilk öğrendiği şey şudur: ‘Eğer haya etmiyorsan dilediğini yap!’”(Mecmau’z-Zevaid, 8/27)

mealindeki hadisin ifadesinde, edebin ne kadar önemli olduğunu görmek mümkündür.

Şunu unutmamak gerekir ki, İslam’ın ortaya koyduğu evrensel ahlakî değerlerin hepsi birer edeptir. Bediüzzaman Hazretlerinin şu ifadeleri konumuza ışık tutacak mahiyettedir:

“Sünnet-i Seniye, edebdir. Hiçbir mes'elesi yoktur ki, altında bir nur, bir edeb bulunmasın! Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm ferman etmiş: اَدَّبَنِى رَبِّى فَاَحْسَنَ تَاْدِيبِى Yani: 'Rabbim bana edebi, güzel bir surette ihsan etmiş, edeblendirmiş.' Evet siyer-i Nebeviyeye dikkat eden ve Sünnet-i Seniyeyi bilen, kat'iyyen anlar ki: Edebin enva'ını, Cenab-ı Hak habibinde cem'etmiştir. Onun Sünnet-i Seniyesini terkeden, edebi terkeder. بِى اَدَبْ مَحْرُومْ بَاشَدْ اَزْ لُطْفِ رَبْ (Edepten yoksun olan, Rabbin lütfündan mahrum kalır) kaidesine mâsadak olur, hasaretli bir edebsizliğe düşer.”(Lem'alar, On Birinci Lem'a, Yedinci Nükte).

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet