Hz Ömer (r.a)'ın İskenderiye Kütüphanesini yaktırdığı doğru mu?

Değerli kardeşimiz,

Mısır, M.S. 642 yılında, dördüncü halife Hz. Ömer döneminde fethedilmiştir. Müslümanlar bu fetihle verimli arazilerle birlikte kıymetli kültür hazinelerini ele geçirdiler. Bu bilimsel hazinelerden birisi de Mısır'ın en önemli şehri olan İskenderiye'de bulunan "İskenderiye Kütüphanesi"dir.

Bazı Müslüman ve gayri müslim tarihçiler bu kütüphanenin ikinci halife Hz. Ömer'in emriyle Mısır fatihi Amr b. el-As tarafından yakılıp yıkıldığını iddia etmişlerdir. Bu iddia asırlardan beri araştırmacılar tarafından tartışılmaktadır ve günümüzde de devam etmektedir.

Müslüman tarihçilerin ve oryantalistlerin çoğunluğu, ittifakla "İskenderiye Kütüphanesi"nin Amr b. el-As'ın Mısır'ı fethinden önce yıkılmış olduğunu kabul etmektedir. Ancak Ali Sami En-Neşşar bu iddianın hiçbir belge ve ilmi araştırmaya dayanmadığını, bu iddia bir kısım ahmak tarihçiler tarafından ortaya atıldığını, İskenderiyyenin fethinden sonra da ilmi araştırmaların burada hızla devam ettiğini açıklamaktadır.(Neşşar, İslam'da Felsefi Düşüncenin Doğuşu, I, 140.) İskenderiyye Kütüphanesinin yakılması olmuşsa da bu durumda "İskenderiye Kütüphanesi"nin yakılmasında Müslümanları suçlamak doğru değildir.(Geniş bilgi için bk. Adem Pak, İskenderiye Kütüphanesi'nin Akıbeti Üzerine Değerlendirmeler, İslami Araştırmalar Dergisi, 2003, XVI/I, 176-183; Mehmed Mansur, İskenderiye Kütüphanesini Müslümanlar mı Yaktı, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet