Kadının üç parmağının kesilmesinin diyeti on deve dört parmağının kesilmesinin diyeti yirmi deve olduğuna dair hadis var mıdır?

Değerli kardeşimiz,

Hz. Peygamber (asm)’in sünnetinde diyet konusunda bir hayli ayrıntı ve uygulama örneği mevcuttur. Özetle ifade etmek gerekirse, Hz. Peygamber (asm)’in öldürülenin diyetini yüz deve olarak veya altın, gümüş, koyun, sığır, elbise gibi mallardan belirli bir miktar şeklinde takdir ettiğine, yaralanma ve sakat kalma ile sonuçlanan müessir fiillerin ve organların diyetleriyle ilgili belli ölçüler getirdiğine ve uyguladığına dair rivayetler oldukça fazladır. Bu rivayetlere dayanılarak bazı hükümler ortaya konmuştur.

Hz. Peygamber (asm) diyetler hakkında Amr b. Hazm'a yazdığı mektupta şöyle yazdırmıştır:

"Kişiyi öldürmede yüz deve, burnun tamamen kesilmesinde yüz deve, beyne kadar varan yaralamada ve karın boşluğuna kadar ulaşan yaralamada diyetin üçte biri, bir göz, bir el bir ayak için ellişer deve, el ve ayaklardaki her parmak için on deve, diş için beş deve ve kemiğe kadar varan yaralamada beş deve diyet vardır." (bk. Muvatta, Ukul, 1)

Kadının parmaklarının diyeti hakkındaki rivayet ise şöyledir:

"Rebia b. Ebu Abdurrahman, Said b. Müseyyeb'e kadının parmağının diyeti ne kadardır, diye sorduğunda on devedir cevap verir. İki parmağın diyeti ne kadardır deyince yirmi deve diye cevap verir. Üç parmağın diyeti ne kadardır diye sorduğunda otuz deve diye cevap verir. Dört parmağın diyeti ne kadardır diye sorulduğunda yirmi deve diye cevap verir..." (bk. Muvatta, Ukul, 11) 

Maliki ve Hanbelilere göre kadının uzuvlarının diyeti, tam diyetin üçte birine kadar erkeğin uzuvlarının diyeti ile aynıdır, üçte birini geçince yarıya düşer. Bunun dayandığı delil Said b. Müseyyeb'den nakledilen şu rivayettir:

"Diyetin üçte birine ulaşıncaya kadar kadının azalarının diyeti erkeğinki gibidir. Kadının parmağının diyeti erkeğin parmağı; dişi, erkeğin dişi; baş ve yüzdeki kemiğe kadar olan yaralar ve kemiklerde arıza yapan yaralamalarda kadın erkek gibidir." (bk. Muvatta, Ukul, 5).

Hanefi ve Şaffilere göre öldürülme ve daha aşağı diyetlerde kadının diyeti erkeğin yarısıdır. (bk. Zuhayli, İslam Fıkhı, 8/131)

İslamiyette kadının hayatı ile erkeğin hayatı arasında bir ayrım gözetilmemiş, kadını öldüren erkeğin öldürülmesi emredilmiştir. Ancak öldürmeden aşağı diyetlerde farklılık gözetilmiştir. Bunun nedeni de genellikle erkeklerin üretici olması, ailelerin geçiminden mesul olması, vatanın savunucusu olması gibi sosyal nedenlerden ötürü diyet konusunda böyle bir farklılık gözetilmiştir.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Kadının dört parmağı kesilirse diyet yirmi deve iken neden üç parmağı ...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet