Medine'de yaşayan bir kimse hac aylarında Mekke'ye gidip gelecek olsa hac veya umre yapmadan dönemez mi?

- Medine'de yaşıyorum. Geçen yıl haccımı yaptım. Bu yıl da anne babamı Mekke ye götürüp bırakıp döneceğim inşallah.
- Bir arkadaşın söylediğine göre Hanefi mezhebine göre Mekke ye giriş yaptığım anda bana da hac yükümlülüğü oluyormuş.
- Hac veya umre yapmadan Mekke den ayrılamaz mıyım?

Değerli kardeşimiz,

1. Şafi mezhebine göre, hac ve umre yapmak dışında başka bir amaçla Mekke'ye girip çıkmak isteyen kişi, mikatta ihram giymeden girip çıkabilir.

Hanefi mezhebine mensup olanlar ise, mikat mahallinde mutlaka ihram giymeleri gereklidir.

Medine, Mikat sınırları, yani ihrama girilen yerlerin dışında kalır. Bu nedenle, hac ve umre yapmak niyeti olmayan Medine'de olan Hanefilerin ihrama girmeleri gerekir; bu ihramın kurallarına ve sonuçlarına da uymalıdırlar. Şafilerin ise ihrama girmeleri gerekmez.

Hac ayları, Hicri takvimdeki Şevval ve Zilkade aylarının tamamı ile Zilhicce ayının ilk 10 günüdür. Bu zamanlara hac ayları denmesi, hac menasikinin bu aylardan herhangi birinde bitirilebilmesi açısından değil, haccın şartı olan ihrama Şevval’den itibaren girilebilmesi bakımındandır.

Hanefi mezhebine göre ne maksatla olursa olsun, Şafii mezhebine göre ise, yalnız hac veya umre yapmak amacıyla Harem bölgesine girmek isteyen kişinin, mikattan ihramlı geçmesi gerekir.

Hac veya umreye giderken sebebi ne olursa olsun ihrama girmeksizin mikat sınırından geçen kişi, henüz hac menasikinden birine başlamadan önce geri dönüp afakiler için olan bir mikat mahallinden ihrama girerek tekrar içeri girerse bir ceza gerekmez. Geri dönmezse, bulunduğu yerden ihrama girer, bir koyun veya keçi kurban eder (Kasani, Bedaiü’s-sanai, Beyrut 1406/1986, II, 164-165; Nevevi, el-Mecmu, Cidde, VII, 14-19).

Buna ceza hedyi denir. Bu tür kurbanlar Harem sınırları içinde kesilmek kaydıyla, Kurban Bayramı günlerinde kesilebileceği gibi diğer günlerde de kesilebilir (Merğinani, el-Hidaye, Beyrut 1410/1990, I, 200; Nevevi, el-Mecmu, Cidde, VII, 481-482).

Şafi mezhebinden olan bir kişi, hac ve umre yapmak dışında başka bir amaçla Mekke'ye girip çıkmak istediğinde mikatta ihram giymeden girip çıkabilir.

Hanefi mezhebine mensup olanlar ise, yukarıda da belirtildiği gibi, mikat mahallinde mutlaka ihram giymeleri gereklidir.  

2. Hil bölgesi halkı hac veya umre yapmayacakları zaman, Harem bölgesine ih­ramsız girip çıkabilirler. Harem bölgesinde bulunan kimseler ister Mekkeli isterse uzaklardan (Afaki) gelenlerden olsun, Hil bölgesine, -mesela Cidde'ye- git­tiklerinde, Harem bölgesine ihramsız dönebilirler.

Doğrudan Harem bölgesine gitme kastı olmaksızın Hil bölgesindeki herhangi bir yere mesela Cidde'ye gidecek olan Afakiler'in, mikat sınırını ihramlı geçmeleri gerekmez.

Bunlar, daha sonra Harem bölgesine, mesela Mekke'ye gitmek isterlerse, Hil bölge­sinde oturanların hükmüne tabi olurlar. Hac veya umre yapacaklarsa, Ha­rem sınırını geçmeden ihrama girerler. Hac veya umre kastı yoksa Harem bölgesine ihramsız girerler ve isterlerse Kabe'yi ihramsız tavaf ederler.

İlave bilgi için tıklayınız:

- MÎKÂT.
- İHRAM.
- Mekke'ye ihramsız girilebilir mi?

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet