Nerede ve nasıl olursan ol, Allah’tan kork ne demek?

Değerli kardeşimiz,

Takva ve amel-i salih, yani günahlardan kaçınmak ve Allah'ın emir ve yasakları dairesinde hareket etmek, kulluğun en önemli iki ayağıdır. Efendimiz (asm)'in buyurduğu gibi "Nerede ve nasıl olursan ol, Allah’tan kork."

Ebû Zer Cündeb İbni Cünâde ve Ebû Abdurrahman Muâz İbni Cebel (ra)’dan rivayet edildiğine göre Resûlullah (asm) şöyle buyurmuştur:

« اتَّقِ اللَّهَ حَيْثُمَا كُنْتَ وأَتْبِعِ السَّيِّئَةَ الْحسنةَ تَمْحُهَا، وخَالقِ النَّاسَ بخُلُقٍ حَسَنٍ »

"Nerede ve nasıl olursan ol, Allah’tan kork. Kötülük işlersen, hemen arkasından iyilik yap ki, o kötülüğü silip süpürsün. İnsanlarla güzel geçin!" (Tirmizî, Birr 55)

Takva, Allah’ın emirlerini yerine getirmek, yasaklarından kaçınmakla gerçekleşen ve dinin temeli olan bir ilkedir. Buna Allah saygısı, Allah korkusu da denir. Takva çeşitli derecelere ayrılmaktadır. En alt tabakası, şirkten uzak kalmak, en üst derecesi ise, Allah’tan başka her şeyden (masiva) yüz çevirmektir. Takvanın birbirlerinden farklı dereceleri bulunmaktadır. Ancak onun tabiî sonucu ilahi murakebe altında olduğu bilinci ile hareket etmekten ibarettir. Takva, yalnızlıkta, toplum içinde, bela ve musibet anında, bolluk ve refahta yokluk ve darlıkta, hasılı her durumda Allah’a karşı saygılı olmak, sürekli uyanık, dikkatli ve şuurlu bulunmaktır.

Böyle bir duygu ve hâlin sonuçları ise, yüce kitabımızda; Allah’ın dostluğu (bk.Yunus, 10/62), ilahi övgü (bk. Âl-i İmrân, 3/186), Allah’ın yardımına ulaşmak (bk. Âl-i İmrân, 3/120), sıkıntılardan kurtulmak ve beklenmedik yerlerden rızka kavuşmak (bk. Nahl, 16/120), amellerin ıslahı ve günahların bağışlanması (bk. Ahzâb, 33/70-71), ilahi muhabbet (bk. Âl-i İmrân, 3/76), Allah katında makbûliyet (bk. Hucurât, 49/13), ölüm anında müjde (bk. Yunus, 10/63), cehennemden kurtuluş (bk. Leyl, 92/17) ve nihayet cennette temelli mutluluğu buluş (bk. Âl-i İmrân, 3/133) olarak belirtilmektedir.

Allah Teâlâ’nın, gazabından sakındırması (bk. Âl-i İmrân, 3/28) ve Hz. Peygamber (asm)’in, “Nerede ve nasıl olursan ol, Allah’a karşı saygılı bulun” tavsiyesi, Müslümanları bu güzel sonuçlara davet etmektir. Böylece Hz. Peygamber müminleri, "Gerçekten Allah, üzerinizde gözetleyicidir." (bk. Nisa, 4/1) ayetinin manasına uygun davranmaya çağırmış olmaktadır.

Takva, günah işlemeye, günah işlemek takva sahibi olmaya engel olmadığı için, insanlık gereği işlenecek günahların peşinden iyilik yapmak, o hata ve günahın sonuçlarını ve hatta bizzat günahın kendisini ortadan kaldırmak gerekmektedir. Zira Allah Teâlâ; iyiliklerin kötülükleri giderdiğini (bk. Hûd, 11/114) ve hatta iyiliklere tebdil ettiğini (bk. Furkan, 25/70), haber vermiştir. Bu da murakabe şuurunun olumlu bir başka neticesidir.

İyiliğin hatayı iyiliğe dönüştürmesi veya hiç değilse, kötülüğün sonuçlarının ortadan kaldırılması, hiç hata işlememenin mümkün olmadığı dünyamızda, kötülüklere karşı müsamahasız olmayı öngörmek ve öğütlemek demektir. Günahların ve kötülüklerin tortularını, işlenen iyiliklerle dezenfekte edebilmek gerçekten çok büyük bir imkân ve şanstır.

İnsanlarla güzel geçinmek, ahlakî olgunluğun ve murakabe şuurunun günlük hayattaki ve beşerî ilişkilerdeki sonucu olmaktadır. Bu uygulamanın ölçüsü de Peygamber Efendimiz (asm) tarafından, "başkalarının kendisine yapmasını istemediğini onlara yapmamak" şeklinde belirtilmiştir.

Hasılıkelam;

1. İyilikler kötülükleri ya büsbütün ortadan kaldırmak ya da iyiliğe dönüştürmek suretiyle yok eder.

2. Güler yüz göstermek, zarar vermemek, iyiliklerin yaygınlaşmasına gayret etmek ve kendisine yapılmasını istemediğini başkalarına yapmamak, insanlarla güzel geçinmek demektir.

3. Takva ya da Allah’a karşı saygılı olmak, Müslümanı her türlü kötülüklerden koruyacak üstün bir meziyettir.

4. Her yer ve şartta Allah’a karşı saygılı olmak, murakabe şuurunun göstergesidir. (bk. Riyazü’s-Sâlihîn Tercüme ve Şerhi, Peygamberimizden Hayat Ölçüleri, Erkam Yay., Hadis No: 62)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet