Afrika’da su kuyusu açmak zekat sayılır mı?

- Nijer'de su kuyusu açmak için çalışan güvenilir bir dernek vasıtasıyla zekatımı o bölgeye ulaştırsam geçerli olur mu?
- Temlik şartı gerçekleşir mi?
- Zekat bu tarz işlerde kullanılır mı?

Değerli kardeşimiz,

Kur’an’da -bilindiği gibi- zekatın sarf edileceği sekiz yer vardır. Ve bunlar içersinde -Cami, okul, köprü, su kuyusu, vakıf gibi- manevi hüviyeti bulunan işler ve kurumlar dahil değildir. Dört mezhebin görüşü budur. Bu görüşe göre, zekâtın sarf yerlerini belirleyen ayette yer alan “fi sebilillah = Allah yolunda” ifadesi, sadece Allah yolunda savaşan (ve de maaşlı olmayan) mücahitler için geçerlidir.

Bu görüş doğrultusunda meseleye baktığımızda, verilen zekâtın yalnız zekâta müstahak olan sekiz sınıf insanlara / bizzat şahıslara verilemesi gerekir. Çünkü temlik ancak böyle gerçekleşir.

Dört mezhebin resmi görüşleri dışında kalan bir görüşe göre, zekâtın sarf yerlerini belirleyen ayette yer alan “fi sebilillah = Allah yolunda” ifadesi, Allah için yapılan bütün hizmet alanları için geçerlidir.

Günümüzdeki bazı âlimler de bu görüşü benimsemekte ve “fi sebilillah = Allah yolunda” ifadesini geniş anlamda yorumlamayı uygun görmektedir. İlgili yerin zarurî ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak, bu görüş tercih edilebilir.

Bununla beraber, ihtiyatlı ve de orta bir yolu takip etmek için, bu işi yapan dernek veya vakfın yetkilisi, önce o mahalle sakinlerinin vekaletini alır, verilen zekâtı onlara vekaleten kabul ettikten sonra, söz konusu su kuyularını onlar namına açarsa daha iyi olabilir.

Tabii ki, çağdaş âlimlerin -yukarıda arz edildiği üzere- fetvalarına göre de amel edilebilir. Ancak, klasik kaynakların takip ettiği takva yolu, daha ihtiyatlı olmayı gerektirir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet