Kadının kayınbiraderler ile olan mahremiyeti ve dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verir misiniz?

Tarih: 14.09.2006 - 00:51 | Güncelleme:

Soru Detayı
Eşim ile erkek kardeşlerim arasındaki mahremiyet, namahremiyet meselesini açıklar mısınız? Benim eşim, ben hayatta olduğum sürece erkek kardeşlerim ile mahrem midir, namahremi midir? Eşim ile erkek kardeşlerim aynı ortamda oturamazlar mı? Erkek kardeşimin belli dönemlerde benim evimde kalmasının bir sakıncası var mıdır?
Cevap

Değerli kardeşimiz,

Kayınbirader eşinize nâmahremdir ve dinen yabancıdır. Bunun için onun yanında el ve yüzünüzün dışında bedenini açmaması gerekir. Açamadığı gibi, aynı odada ve mekânda baş başa da kalamaz. Çünkü Peygamber Efendimiz (asm), kocanın erkek akrabalarının, kadın için "ölüm" olduğunu ifade ederek, sakınılmasını tavsiye etmişlerdir. Hadisi şerif şöyledir: Peygamber Efendimiz (a.s.m.) bir defasında, şöyle buyurmuştur:

"Kadınların yanına girmekten kaçının." Bir adam:

"Kocasının (kardeş, amca, amca oğlu gibi) yakınları da mı?" diye sordu. Aleyhissalâtu vesselâm:

"Yakını ölümdür." buyurdu."(Tirmizî, Radâ, 16; Ahmed b. Hanbel, IV/149, 153).

"Yakını" diye tercüme ettiğimiz “hamv” kelimesi, kocanın baba, oğul, kardeş, yeğen, amca, amca oğlu gibi akrabalarının hepsini ifâde eder; sadece kayın, yeğen vs. ile tercümesi tam olmayabilir.

Bu hadisin şerhinde İmam Nevevi der ki:

"Bir kimse âdet ve geleneğe göre, kardeşinin hanımıyla baş başa kalır, işte ölüm budur. Söyleşinin yasaklanması yabancı erkeklerden daha lâyıktır. Hadisin doğru mânâsı da budur."

Yani herhangi bir yanlış bakış veya hatalı bir davranış aile içinde birtakım kötü gelişmelere sebep olabilir. Bunun için tedbirli ve ihtiyatlı olmalı. İslâm'ın bu hususta bize tavsiye ettiği ölçüyü aşmamaya dikkat etmelidir. Bu durum aynı zamanda aile sağlığının da gereğidir.

Netice olarak, eşinizin erkek kardeşinizin yanında tesettürsüz olarak oturması caiz olmaz.

Nevevî,  hadisteki "hamv" kelimesinden maksadın, kadın bekar olsaydı evlenmesi helâl olan kocanın kardeşi, kocanın kardeşinin oğlu, kocanın amcası, kocanın amcasının oğlu, kocanın kız kardeşinin oğlu ve benzerleridir, diye açıklamıştır. Toplumun âdeti bu sayılanlar konusunda epeyce gevşeklik gösterilir, erkeğin erkek kardeşi, kardeşinin hanımıyla yalnız kalır. İşte Resûlullah bunu ölüme benzetmiştir. Yani bu, yasaklamada yabancı olanlardan daha önce gelir.

Kadının kocasının erkek yakınlarıyla yalnız kalmasını Efendimiz (asm)'in ölüme benzetmesindeki gaye farklı şekillerde açıklanmıştır:

* Yakınla yalnız ve baş başa kalmak, günah işlemeye neden olabilir. Böylece dinine zarar vermekle bir açıdan onu öldürmüş gibi olur. Veya  günah işleyerek recm cezası gerekirse, bu durumda kişi gerçekten ölmüş olur.  Yahut da kocası kıskançlığın sevkiyle eşini boşar ve kadın zarar görür.

* Kişinin, kardeşinin veya yeğeninin eşiyle yalnız kalması ölüm makamındadır. Araplar hoş olmayan şeyi ölüme benzetirler.

* İbnu'l-Arabî de der ki: "Bu, yani ölüm, Arapların örnek olarak verdikleri bir kelimedir. Nitekim "arslan ölümdür" derler, yani "arslana yaklaşmada ölüm var" demektir. Bu durumda hadisin ma'nâsı şöyle olur. "Kadın, kocasının yakınıyla yalnız kalmaktan sakınsın, tıpkı ölümden sakındığı gibi."

* Bazı âlimler şu manânın da muhtemel olduğunu söylemişlerdir: "Kadın bir erkekle yalnız kaldı mı âfet kaynağı olur, günaha karşı hiç kimseden emin olunamaz. Öyleyse kadının yakını ölüm olsun, yani kadınla ölümden başka hiç kimsenin yalnız kalması caiz değildir."

* Yakınlarla baş başa kalmanın ölüme benzetilmesi, diğerleriyle baş başa kalmanın bir sakıncası olmayacağı sonuncunu vermez. Kocanın yakını ile yalnız kalması bir başkası ile baş başa kalmasından daha çok olur. Bu sebeple bundan meydana gelecek nefis ve şeytanın telkinleri, yabancıdan gelecekten daha fazladır. Yakının, bir yabancıya göre herhangi bir yadırganmaya uğramadan kadınla teması ve baş başa kalması daha çok mümkün olduğundan, fitne çıkma ihtimali daha fazla olur.

* Kadı İyâz da şunu söylemiştir: "Hadisin ma'nâsı şudur: 'Yakınlarla halvet dinde fitne ve helâke sebep olur. Bu sebeple Resûlullah onu, ölüm helâkine benzetti ve hadisi gayet sert bir ifade ile ifade buyurdu.' "

* Kurtubî der ki: "Hadisin ma'nâsı şudur: "Kocanın yakınlarının, kocanın karısının yanına girmesi kötülük ve fesadda ölüme benzer, yani bu, açık bilinen bir haramdır. Halkın bu husustaki gevşekliği  sebebiyle Resûlullah, ondan sakındırmak ve daha dikkatli olunmasına dikkat çekmek için ölüme benzetti." (Canan, İbrahim, Kütüb-i Site Tercüme ve Şerhi, X/226 vd.)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun