İçki ticareti yapmak haram mıdır, delili nedir? Alkol ticareti ile ilgili ahdis veya ayeti kerimeler var mı, dinimiz bu konuya nasıl bakıyor?

Alkol ticareti ile ilgili ahdis veya ayeti kerimeler var mı, dinimiz bu konuya nasıl bakıyor? Bu konu ile ilgili bunun ticaretini yapanları uyarmak istiyorum, ama yeterli bilgiye sahip değilim; bu soruyu geniş olarak açıklar mısınız?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

İslâm dini, cemiyette yaygın halde bulunan birtakım kötü haslet ve alışkanlıkların bir anda kaldırılması yolunu tercih etmemiş, bunun yerine asgarî seviyeden başlayıp muhatabı belli bir istikamette tekâmüle sevk eden bir metodla hareket etmiştir. Meselâ faiz yasağı, İslâm'ın en son hükümlerinden birisidir. İnsanlar Kur'ân'ın metoduyla belli bir merhaleye ulaştıktan sonra ticarî hayattaki bu yara tedavi edilmiştir. Tedricîlik esas alınmıştır. İşte, yasaklanırken tedrice riayet edilen hususlardan birisi de içkidir. İçki birdenbire yasaklanmamış; belirli aralıklarla peşi peşine inen üç âyetin akabinde mü'minler o yasağa iyice hazırlandıktan sonra men edilmiştir. Öyle ki, Müslümanlar içkinin haram kılındığım duyar duymaz, yanlarında bulunan bütün şarap küplerini ters çevirmiş, sokağa dökmüşlerdir.1

İçkinin sadece içilmesi yasaklanmakla kalınmamış, alınıp satılması, yani ticareti de haram kılınmıştır. Resul-i Ekrem (a.s.m.) bir hadislerinde içkiye on yönden lanet edildiğini belirtmiş ve şöyle buyurmuştur :

«İçkiye on yönden lanet edilmiştir: İçkinin kendisine, onu imâl edene, imâl etmek isteyene, satıcısına, müşterisine, taşıyanına, taşıttıranına, kazancını yiyene, içene ve içirene.»2

İçkili lokanta, kulüp ve benzeri yerleri işleten kimse, lanete müstehak olan sınıfların bazısına girmektedir. Çünkü içkiyi satan ve kazancını yiyen durumundadır. Bu itibarla, böyle bir kazanç yolunu tasvip etmek mümkün değildir.

Bu hususta Müslüman bir ülke ile Müslüman olmayan bir ülke arasında fark yoktur. İmâm-ı Âzam Hazretlerinin gayri müslim bir beldede gayri müslimlere içki satışı yapılabileceğine dair bir fetvası varsa da, talebesi İmam Ebu Yusuf, bir Müslümanın gayri müslim bir beldede de olsa içki satamayacağını açıklıyor ve şöyle diyor:

«Bir Müslüman nerede olursa olsun, İslâmiyetin hükümlerini kabul etmiş demektir. Ona aykırı bir şey yapamaz.»3

Fetva da buna göredir. Bir Müslüman nerede olursa olsun, Allah'ın haram kıldığı bir şeyi alıp satamaz. Nitekim bu hüküm Şafiî mezhebine göre de böyledir. Haram olan bir şey dünyanın her yerinde haramdır.

Dipnotlar:

1. Müslim, Musâkat: 67.
2. İbni Mâce, Eşribe : 6.
3. İbni Âbidin, Beddü'l-Muhtar, 3 :247.

(Mehmed PAKSU, Helal - Haram)

İÇKİ SATIŞIYLA İLGİLİ HADİS-İ ŞERİFLER:

1. Râvi, Cabir:

Mekke'nin fethedildiği sene Hz. Peygamber (sav)'i Mekke'de işittim, şöyle buyuruyordu:

"Cenab-ı Allah içki, ölmüş hayvan, domuz ve putun alım-satımını yasakladı." Bunun üzerine:

"Ey Allah'ın Resulü ölmüş hayvanların iç yağı hakkında ne buyurursunuz, zira onunla gemiler yağlanır, derilere sürülür, kandiller aydınlatılır." dendi. Cevaben:

"O (nun satışı) haramdır." buyurdu ve ilave etti: "Allah Yahudilerin canını alsın. Allah onlara ölmüş hayvanların iç yağını haram kıldığı vakit bu yağı erittiler, sonra satıp parasını yediler." [Buhari, Büyu 112, Meğazi 50; Müslim, Müsakat 71, (1581); Ebu Davud, Büyu 66, (3486); Tirmizi, Büyu 61, (1297); Nesai, Büyu' 93, (7, 309-310); İbnu Mace, Ticarat 11, (2167)]

2. Râvi, el-Muğire: Resulullah (sav) buyurdu ki:

"Kim içki satarsa, hınzır kasaplığı da yapsın." [Ebu Davud, Büyu 66, (3489)]

3. Ravi, Hz. İbni Ömer (r.anhüma):

"Veyl o beni İsraile ki, kendilerine iç yağı haram edildiğini halde onu alıp, satıp bedelini yiyorlar. İşte bunun gibi size de içki bedeli haramdır." (Ramuzu'l-Ehadis)

4. Ebû Hureyre (r.a)'den, Hz. Peygamber (sav)'in şöyle bu­yurduğu rivayet edilmiştir:

"Şüphesiz Allah (c.c), şarabı ve karşılığında alınan parayı, ölü hayvanı ve karşılığında alınan parayı, domuzu ve karşılığında alınan parayı haram kılmıştır." (Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 13/30)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet