Az yemek, az konuşmak ve az uyumak hakkında bilgi verir misiniz? Çok konuşmak neden hoş karşılanmıyor?..

Az yemek, az konuşmak ve az uyumanın sınırı nedir? Günde ne kadar yemek, ve uyumak yeterlidir? Allah dostlarına baktığımızda günde dokuz-on lokmadan fazla yemiyorlar...

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Az yemek, az uyumak ve az konuşmak salihlerin âdetidir. Çok yemek, çok uyumak ve gereksiz yere çok konuşmak gaflete sebeptir. Gaflete düşmek ise büyük ziyandır.

- Çok yemek, kalbe kasvet verir.
- Zihnî faaliyetleri zaafa uğratır.
- Bedeni hantallaştırır.
- Çok uyumaya sebep olur.
- Şehevâni arzuları artırır.
- Tok iken yemek ise, hastalık üzerine hastalıktır.

Müslüman, her konuda olduğu gibi yemek, içmek hususunda da itidali muhafaza etmeli, aşırı derecede, oburca yemekten, içmekten sakınmalıdır. Allah dostları, sülaha-yı salihin, ülema-yı amilin günde bir defa, iki defa yerlerdi.

Sabah ve ikindi sonrası olmak üzere günde iki kere yemek yemek güzel bir âdettir.

Mideyi haram ve şüpheli yiyecek ve içeceklerden korumak lazımdır.

Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri "Marifetname"sinde şöyle der:

“Ehlullah demişlerdir ki: ‘Seni taşıyacak miktarda ye, sakın sen onu taşıyacak miktarda yeme. Yemeği o derecede ye ki, sen onu yemiş olasın. Sakın onun seni yiyeceği şekilde çok yeme. Eğer sen onu yersen hepsi nur ve can olur. Eğer o seni yerse hepsi dert ve duman olur.”

Nefsimizin azgınlıklarına set çekip, gönül alemimizin çiçek çiçek muhabbet açması, aşk terennümleri fısıldaması, seherlerde açılan sır perdelerinin ötesini temaşa etmesi için az yemeyi şiar edinelim. Az yemekle elde ettiğimiz tasarruflarımızı muhtaçlara, hayır kurumlarına aktaralım.

Az yemek ayrı, Allah Teâlâ’nın insanlar için yaratmış olduğu nimetlerden faydalanmak ayrıdır. Yani Müslümanlar olarak Allah celle celaluhunun vermiş olduğu, lutfettiği yiyecek ve içeceklerden elbette faydalanacak, Rabbımıza kulluk, Allah yolunda hizmet etmek için vücudumuzu diri, sıhhatli, güçlü tutacak şekilde yiyecek ve içeceğiz. Ancak bunu yaparken, israf etmeyecek, tıka basa, beden ve ruhumuza zarar verecek şekilde yiyip içmeyeceğiz. Midemize haram ve şüpheli lokma sokmayacağız.

Hz. Aişe radıyallahu anha şöyle rivayet ediyor:

“Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellemin karnı hiç doymamıştır. Bu durumunu da hiç kimseye şikayet etmedi. Fakirliği zenginlikten daha fazla severdi. Sabaha kadar açlıktan karnı bükülse bile, bu durum onun ertesi gün oruç tutmasını engellemezdi.

Halbuki O, Rabbinden yeryüzünün bütün hazinelerini isteyebilirdi.

Nitekim Mekke vadisi altın yapılıp kendisine arzolundu da O:

“Hayır Ya Rabbi! Bir gün tok olayım bir gün aç kalayım. Aç kaldığım gün sana yalvarayım. Tok olduğum gün sana hamd edeyim. Seni senâ edeyim.” demişti. (Tirmizi, Kitabu'z-Zühd, IV/575)

Az uyumanın ölçüsü de ihtiyaç kadar uyumaktır. Bu da dört beş saat kadardır.

Çok konuşmakta zararlıdır. Çok konuşanın insanlar arasında itibarı kalmaz ve çok söz konuşan kendisini yalandan sakındıramaz. Söz sırası geldiğinde ve soru sorulduğu zaman konuşmayı âdet edinmek gerekir. Konuştuğumuz zaman ya hakkı konuşmalı veya susmalıyız.

Görüldüğü gibi, Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem ve onun kutlu izini takip edenler, asla dünyaya rağbet etmemişler, kendilerini;

- İbadetlerini huzurla yapmaktan,
- Allah Teâlâ’yı zikretmekten,
- Seherlerde uyanık olmaktan,
- Kalp safâsından alıkoyan,
- Gaflete daldıran,
- Çok yemek, çok uyumak ve çok konuşmaktan uzak durmuşlar, bunlara asla rağbet etmemişlerdir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet