Sehiv (yanılma) secdesi nedir; ne zaman ve nasıl yapılır?

Sehiv (yanılma) secdesi nedir; ne zaman ve nasıl yapılır?
Tarih: 05.07.2006 - 18:59 | Güncelleme:

Soru Detayı

- İmam sesli okuyacağı yerde sessiz okursa ne yapması gerekir?
- Namaz da sehiv secdesi ne zaman yapılır, maddeler halinde yazar mısınız?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Hanefi mezhebine göre sehiv secdesi, bir namazın kusurlu kılınması hâlinde, bu kusuru düzeltmek maksadı ile namazın sonunda (son oturuşta Tahiyyatı okuduktan sonra) yapılan secdedir. Kusur genellikle namazda farzın te'hiri, vâciblerden birinin unutularak yapılmaması (terki), yahut sonraya bırakılması (tehiri) yahut da vaktinden önce yapılması (takdimi) suretiyle ortaya çıkar. Namaz içinde bu yanlışlıklar hatırlanırsa namaz sonunda sehiv secdesi yapılır. Sehiv secdeleri vâcibdir.

Sehiv Secdesinin Yapılışı Nasıldır?

Son oturuşta Tehıyyât okunduktan sonra, imam olan kimse sadece sağ tarafına, yalnız kılan ise iki tarafına da selâm verir ve hemen ardından "Allahü Ekber" diyerek iki defa secdeye varır. İkinci secdeden sonra doğrulup oturur ve yeniden Tehıyyâtı, salâvat ve duaları okuyarak selâm verir. Böylece sehiv secdesi yerine getirilmiş olur. Namaz kılan kimse şayet selâm verdikten sonra yanıldığını hatırlarsa, yönünü kıbleden çevirmemiş ve henüz konuşmamış ise, sehiv secdesini yapabilir. Fakat yerinden kalkmış, yönünü kıbleden çevirmiş veya konuşmuş ise, artık sehiv secdesi yapamaz. Namaz sahihtir, ancak sehiv secdesi yapılmadığı için sevabı noksandır. Vâciblerden biri, terkedilirse namaz geçerli olur. Ancak vacibi terketmekten dolayı günah işlemiş olur. Sehiv secdesi yapan imama iktida sahihtir.

Hanefi Mezhebine Göre Sehiv Secdesini Gerektiren Haller:

1. Fâtiha'dan sonra zamm-ı sûre okumadan rükû'a gitmek. Rükû'da iken hatırlarsa, doğrulup sûreyi okur, sonra tekrar rükû'a gider. Namazın sonunda da sehiv secdesi yapar.

2. Unutarak Fâtiha'yı iki kere okumak.

3. Vitir namazlarının tekbir ve kunut duasını unutmak. Rükûda iken hatırlasa, doğrulup kunut okumaz. Sonunda sehiv secdesini yapmakla yetinir.

4. Dört rekâtlı namazlarda, iki rekât kıldıktan sonra oturmayı unutarak üçüncü rekâta kalkmak, yani, ilk oturuşu terketmek. Bu durumda bakılır: Eğer namazı kılan kişi tamamen kalkmış veya kalkmaya daha yakın bir durumda ise, oturmaz; namazı bitirip sonunda sehiv secdesi yapar. Eğer oturmaya daha yakın bir halde ise, oturur; sonunda da sehiv secdesi yapmaz. Tam kalktıktan sonra oturmak ise, namazı bozar.

5. Birinci oturuşta Tehıyyât'ı okuduktan sonra hemen kalkmayıp salâvatları ve duaları okumak yahut da bir rükün edâ edecek kadar gecikmek. Bu durumda eğer salâvattan okunan kısım bir cümle teşkil eder ise (Allahümme salli alâ Muhammedin demek gibi) namazın sonunda sehiv secdesi yapılır. Fakat okunan kısım bir cümle teşkil etmemişse, sehiv secdesine gerek yoktur.

6. Dört rekâtlı farz namazlarda, son rekâtta oturmaksızın beşinci rekâta kalkılacak olsa, beşinci rekâtın kıyam, kırâet ve rükû'u tamamlanıp secdeye gidilmedikçe, dönüp tekrar oturulur. Tehıyyâtdan sonra selâm verilip sehiv secdesi yapılır. Çünkü bu durumda farz olan son oturuş te'hire uğramıştır. Fakat beşinci rekât için secde yapılmış olursa, bu namaz nâfileye döner. Artık buna bir rekât daha ilâve ederek, altı rekâtlık bir nâfile namazı kılınmış olur. Dolayısıyla sehiv secdesi de gerekmez. O farzı yeniden kılması gerekir.

7. Dört rekâtlı bir farz namazın son ka'desinde teşehhüd miktarı oturduktan sonra kalkan kimse, hemen oturup selâm verir. Tekrar Tehıyyat okumasına gerek yoktur. Hâtta oturmadan ayakta bile selâm verebilir. Zira farz olan oturuşu yapmıştır. Yalnız ayakta selâm vermekle sünneti terketmiş olur. Sonunda ayrıca sehiv secdesi de lâzımdır. Çünkü selâm te'hire uğramıştır.

8. İmama sonradan yetişen kimse, kendi kıldığı rekatlar içinde hata yaparsa, o hatası için sehiv secdesi yapar.

9. İmamın, açıktan okuması vâcib olan yerlerde gizli; gizli okuması vâcib olan yerlerde de açık okuması... Meselâ, öğle namazında Fâtiha ve zamm-ı sûreyi sesli okuması, akşam namazında da içinden okuması gibi. Namazdaki tesbih ve tekbirlerin cehren okunması, sehiv secdesini icab ettirmez.

10. Namaz içinde Fâtiha okunduktan sonra, hangi ayet veya sureyi okuyacağı bir müddet tefekkür edilse, sehiv secdesi icab eder. Çünkü vâcib te'hire uğramıştır. Bu süre bir ayet okuyacak kadar veya bir rükü ve ya secde yapacak kadar bekleme süresi esas alınır.

Bir rüknü veya bir vacibi yerine getirirken meydana gelecek bir dalgınlık ve bir düşünce ise, sehiv secdesi gerektirmez.

11. Ta'dîl-i erkânın terki, sehiv secdesini gerektirir.

12. Namazda sehiv secdesini icab eden birkaç hatadan dolayı tek sehiv secdesi yeterlidir.

13. Herhangi bir namazın bir rüknünü tekrar etmek, sehiv secdelerini gerektirir. Bir rekatta iki defa rükü veya üç defa secde yapılması gibi. Birinci ve ikinci rekatlarda Fatiha'nın tekrarlanarak okunması veya arka arkaya okunması veya rüku, secde ve teşehhüdde Kur'an okunması da böyledir. Fakat üçüncü veya dördüncü rekatlarda Fatiha'nın iki defa okunması veya bunlarda Fatiha ile beraber başka bir surenin de okunması yahut yalnız başka bir sürenin okunması sehiv secdelerini gerektirmez. Çünkü bu takdirde bir vacib terk edilmiş veya geciktirilmiş ve Kur'an da meşru olan yerin başkasında okunmuş olmaz. Ancak bu halde rekatlar, önceki, rekatlarden daha fazla uzatılmış ve cemaata da ağırlık verilmiş olursa, kerahetten korunmuş olmaz.

Sehiv secdesinde, iki secde ile Tehıyyât'ı okumak ve selâm vermek vâcibdir. Tehıyyât'dan sonraki salâvat ve dualar ve secdedeki tekbirler ve tesbihler ise sünnettir.

* Bir namaz içinde, o namazın rekâtları sayısında şüphe etmek, namaz kılan kimse vesveseli biri değilse, kılınan namazı iptâl eder. Yeniden kılmak gerekir. Nitekim vakit varken, namazı kılıp kılmadığında tereddüd eden de o namazı kılar. Namazı tamamladıktan sonra rekât sayısında şüpheye itibar yoktur. Ancak noksan kıldığını kesin olarak anlarsa, namazı yeniden kılar.

İlave bilgi için tıklayınız: 

- SECDE-İ SEHİV (SEHİV / YANILMA SECDESİ)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Kategori:
Okunma sayısı : 1.000.000+

Yorumlar

Antepli Kadriye

Allahım emeği geçen herkesten razı olsun Ben de hep şaşırıyodum şimdi daha iyi anladım, çok güzel ve anlaşılır şekilde anlatılmış

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
avsargok

ALLAH RAZI OLSUN

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
georapper

işiniz rast gitsin

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
Guelbeno

Ben sehiv secdesi yaparken son oturusta tehiyyat salli barik ve rabbenalarida okuyup selam verip sonra sehiv secdesini yapmisdim okudugum kitabda öyle yazdigini hatirliyorum bu durumda sehiv secdesi yerine gelmemis mi oluyor ?

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
ramazan_bj

Allah sizden razı olsun çok güzel bir şekilde açıklamışsınız.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
kakvosi

evet gerçekten bizim gibi hazırcılara doğruları öğretme adına araştırma yapan değerli üstatlara teşekkür ederim.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
Editör (ahmet)

Son oturuşta Tehıyyât okunduktan sonra, imam olan kimse sadece sağ tarafına, yalnız kılan ise iki tarafına da selâm verir ve hemen ardından Allahü Ekber diyerek 2 defa secdeye varır. İkinci secdeden sonra doğrulup oturur ve yeniden Tehıyyâtı, salâvat ve duaları okuyarak selâm verir. Böylece sehiv secdesi yerine getirilmiş olur.

Ancak sizin yaptığınız şekilde de sehiv secdesi yapılmış olur. Bundan sonra yukarıdaki gibi yaparsınız.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
_MSAC_

Çok detaylı! Allah razı olsun

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
utku saruhan

Pek kıymetli arkadaşlardan dua istirham ederim.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
sevincim

Allah razı olsun aydınlattığınız için, çok yanlışlarım varmış, bundan sonra düzgün şekilde kılarım, allah'ın selamı üzerinize olsun, dua ile.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
f.nebi

Allah sizden razı olsun bizleri bilgilendirdiğiniz için mekanınız cennet olsun inşAllah

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
selin34

Allah razı olsun siteniz çok güzel Allah daim etsin inş amin...

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
UZMAN215

Allah razı olsun beni çok güzel bilgilendirdiniz Allah ın selamı üzerinize olsun dua ile

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
zadegan600

Şafii mezhebine göre sehiv secdesini gerektiren durumlar nedir ve nasıl yapılır?

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
theLightt

bimediğimiz bir çok şeyi günden güne.sizin gibi emin bir kaynaktan öğreniyoruz.Allah sizden razı olsun.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
Editör (ahmet)

Namazda kasden veya unutarak vâki olacak noksanlıkların tamamlanması ve şeytanın kahr edilmesi için sehiv ya'ni yanılma secdesi meşru' kılınmıştır. Meselâ secdede iken itmi'nan hâsıl olmadan unutarak başını kaldırırsa hemen tekrar o secdeyi iâde eder ve namazın sonunda yanılma secdesi yapar.

Bir şeyin kendisinden fazla olarak misli ile tamamlanmasına bir mâni yoktur. Nasıl ki, bir kimse Ramazan orucunu karısına kasden yaklaşarak bozduğu takdirde keffâret olarak bir köle âzad etmesi ve bundan âciz kalırsa kendisinin 60 gün oruç tutması lâzım gelmektedir.

Cenâze namazı hafiflik üzerine bina edildiğinden kendisine yanılma secdesi girmez. Bu secdeler bu ümmetin hususiyetlerindendir. Yalnız kılan için ve imâm için sünneti müekkede olup, imâmı secde eden me'mum için vâcibdir.

Yanılma secdesi namazdaki iki secde gibi, iki tane olup bu iki secde arasında döşenerek oturur ve bu secdelerden sonra ise teverrük ederek oturur.
İki secde arasındaki zikir, namaz secdeleri arasındaki zikir gibidir.

Eğer kasden vâki olan bir fiilden dolayı yapılıyorsa istiğfar etmek daha iyidir. İmâm ve yalnız kılan kimse yanılma secdesi için kalben niyet etmesi lâzımdır. Eğer niyet etmez veya lâfzan niyet ederse namazı bozulur.

Yanılma secdeleri teşehhüdden ve Peygamberimiz Sallallâhu aleyhi veselleme ve ehli beyte salâvattan sonra ve namazın selâmından evvel yapılır.

Kasden verilen selâmdan sonra yanılma secdesi iptal edilmiş olur.

Aynı zamanda unutarak selâm verir de, hafif iki rekat namaz kılacak kadar bir zaman geçtikten sonra hatırlarsa, gine yanılma secdesi iptal edilmiş olur. Fakat unutarak selâm verdikten sonra böyle iki rek'at kılacak kadar bir zaman geçmeden hatırlarsa, namazın ilk başlayış tekbirini almadan yeniden yanılma secdelerini yapar ve tekrar selâm verir.

Yanılma secdesinin sebepleri şunlardır:

l- Namazın cüz'ü olan sünnetlerden birisini terk etmek:
İlk teşehhüd ve kunut gibi veya bunlardan birisinde şüpheye düşmek. Meselâ, teşehhüdü okudum mu? okumadım mı? diye şüphe eder ve o anda ayağa kalkmışsa tekrar teşehhüdü okumak için geriye dönüp oturmaz, devam eder ve sonunda selâmdan evvel yanılma secdesi yapar. Eğer haram olduğunu bildiği halde kasden geriye dönerek oturur ve teşehhüdü okursa namazı bozulur. Eğer unutarak veya bozulacağını bilmeyerek dönerse namazı bozulmaz.

Yanılma secdesi yapar. Bu bilmeyen kimse İslâm ülemâsının bulunduğu yerde olsa dahi mâzurdur. Çünkü bu gibi bilgiler umum halkın malûmu değildir. Eğer unutarak ayağa kalktığı zaman tamamen doğrulmamış fakat doğrulmaya oturmadan daha yakın ise tekrar teşehhüde dönmesi câizdir.Ve sonunda da yanılma secdesi yapar. Eğer bu unutmada oturmaya daha yakın ise gine teşehhüde döner, fakat yanılma secdesi yapmaz.

Eğer kasden teşehhüdü terk ederse tamâmen ayağa kalkmamış olsa dahi teşehhüde dönmez.

Ve haram olduğunu bildiği halde kasden dönerse namazı bozulur.

Bunlar yalnız kılan veya imâm olan kimse içindir.

Eğer imâma uyan bir kimse ise teşehhüdü unutup kalktığında, imâma uymak için hemen geriye dönmesi vâcibdir. Bildiği halde kasden dönmez veya imâmdan ayrılma niyeti yapmazsa, namazı bozulur. Burda dönmenin vâcib olması unutarak kalktığına göredir.

Eğer kasden teşehhüdü okumadan kalkarsa; imâm kalkıncaya kadar dönmesi mendup olur. Bu fiillerin kasden terkedilmesi ile unutarak terkedilmesi arasındaki fark şudur: Kasden terketmede fazileti bile bile terketmiş ve başka bir farza geçmiş olup, iki farz arasında muhayyer bırakılmıştır. Birisi gitmiş olduğu farz diğeri imâmın mütâbeatıdır. Unutmada ise ecrinin daha yükseltilmesi için geriye dönmesi teayyün eder. Buna misal, yukarıda zikredildiği gibi imâmın teşehhüdü terketmeyip ona uyanın unutarak terketmesidir. Eğer imâm terkedip ona uyan terketmemişse bu uyan kimsenin de imâmdan geriye kalması câiz değildir.

Bilerek kasden geriye kalırsa ayrılma niyeti de yapmazsa namazı bozulur. Yalnız kılan veya imâm olan bir kimse kunutu unutarak tamamen secdeye giderse kunut için geriye dönmez sonunda yanılma secdesi yapar.

Eğer bilerek kasden geriye dönerse namazı bozulur.

Kunutu unuttuğunda tamâmen sücuda gitmemiş veya rükûun en az bir kısmına vâsıl olmuşsa geriye dönmesi câiz olup sonunda yanılma secdesi yapar.

Eğer rükûun en az bir kısmına vâsıl olmamışsa geriye döner ve yanılma secdesi yapmaz. Eğer kunutu kasden terkeder ve rüku haddine vâsıl olmuşsa geriye dönmez. Kasden haram olduğunu bilerek geriye dönerse namâzı bozulur.

Fakat imâma uyan kimse ise unutarak veya kasden terketmesi arasında fark vardır. Eğer unutarak terkeder veya imâmı işlemediği halde kendisi unutarak işlerse, imâma uymak için imâm bulunduğu hâle dönmesi vâcib olur. Bilerek kasden dönmezse namâzı bozulur.

Eğer kasden terkederse geriye imâmın bulunduğu hâle dönmesi lâzım olmayıp, dönmede, imâmı secdede beklemede veya ayrılma niyeti yapmada muhayyerdir.

Aynı zamanda imâmı okumadığı halde, ona uyan kimse kasden kunutu okursa, bunu terkederek imâmın bulunduğu hâle dönmesi lâzım değildir. İmâma birinci secdede veya iki secde arasındaki oturmada yetişeceğine kanâatı varsa, kunutu tamamlayıp imâma yetişmesi mendup olur. Eğer imâmın ancak ikinci secdeye eğilmesinden sonra yetişeceğine kanâatı varsa o zaman ona uyan bu kimsenin kunutu terketmesi veya ayrılma niyeti yapması vâcip olur.

İmâm, birinci teşehhüdü veya kunutu terkettikten sonra tekrar geriye dönerse, ona uyan kimse dönmez. Çünkü imâm ya unutmuştur veya câhildir, arkasında olan kimse bu hatalarda ona uymaz. Veya imâm kasden yapmıştır ki namâzı bozulmuştur. Bu halde ona uyan kimse, ya ayrılma niyeti yapar veya imâmın unuttuğuna veya cehâletine hamlederek ayakta veya sücutta imâmı bekler. Eğer ona uyan kimse kasden bilerek imâmın döndüğü hâle dö nerse namâzı bozulur. Fakat unutarak veya cehaletle imâmın döndüğü hâle dönerse namâzı bozulmaz.

Aynı zamanda imâm birinci teşehhüdü terkederek kalkar sonra, daha ona uyan kimse kalkmadan evvel dönerse, ona uyan kimsenin oturmakta devam etmesi haram olur. İmâmı kalktığı için o da kalkar ve imâmının geriye dönmesi ma'zuriyetine hamlederek, onu ayakta bekler veya ayrılma niyeti yapar.

Namâzın hey'etinden olan sünnetlerin kasden veya sehven terkinde yanılma secdesi yapılmaz.

2- Kaç rek'at kıldığında şüpheye düşmek;

Meselâ üç mü kıldım dört mü kıldım diye şüpheye düşerse ve şüphesi dördüncü rek'ate kalkıncaya kadar devam ederse, en azı nazarı i'tibara alarak geriye kalanı kılar ve sonunda yanılma secdesi yapar. Çünkü bu kimse ziyadede tereddüt etmiştir.
Eğer üçüncü rek'atte iken onun üçüncü olduğunu hatırlarsa, devam eder ve sonunda yanılma secdesi yapmaz.

Bir kimse kıldığı rekatların adedinde şüpheye düşerse kendi zannına ve başkasının söz ve fi'line uymaz. Fakat başkalarının îkazları teaddüd eder ve tevâtür hâline gelirse o vakit onlara uyar.

Dört rek'atlı bir namâzda unutarak dördüncü rekatten beşinci rekate kalkarsa ve daha oturmadan evvel hatırlarsa, hemen kalktığı oturuşa döner ve bu unutarak kalktığı oturuşta ilk teşehhüd olduğunu zannetmiş olsa dahi teşehhüdü okumuşsa bu onun için kâfidir, tekrar okumaya hâcet yoktur.

Eğer beşinciye unutarak kalkıp oturduktan sonra hatırlarsa ve dördüncüde teşehhüdü okumuşsa gine bu ona kâfidir. Teşehhüdü tekrar okumaz eğer oturmadan evvel beşinciye kalkmış olduğunu hatırlarsa ve dördüncüde teşehhüdü okumamışsa oturur ve teşehhüdü okur.

Oturduktan sonra hatırlarsa gine teşehhüd eder ve bütün bunlarda yanılma secdesi yapar.

3-Kasden yapıldığında namâzı bozan fiiller unutarak yapıldıkları takdirde yanılma secdesini îcâb ettirirler. Fazla bir rek'at yapmak veya az bir kelâm söylemek veya az yiyip içmek veya i'tidal ile iki secde arasındaki oturma rüknü olan kısa rükünleri uzatmak gibi fiiller unutarak yapıldığında namâzın sonunda yanılma secdesi yapmak lâzımdır. Eğer böyle fiillerin yapılıp yapılmadığında şüpheye düşerse sonunda yanılma secdesi yapmaz, çünkü asıl olan böyle fiillerin olmamasıdır.

Fakat çok yemek içmek ve hareket etmek gibi fiiller kasden olsun veya unutarak olsun işlendiklerinde namâzı bozdukları için sonunda yanılma secdesi yapılmaz. Yapılsa dahi namâzı bozulmaktan kurtarmaz.

4- Namâzda yapılması istenen bir okumayı kasden veya unutarak başka bir yere nakletmek;

Gerek Fâtiha gibi bir rükün olsun gerekse birinci teşehhüd ve kunut gibi namâzın cüzlerinden olan sünnetler olsun veya gerekse zammı sure gibi namâzın heyetinden olan sünnetlerden olsun hepsi müsâvidir.

Rüknün kasden veya unutarak nakledilmesi ile yanılma secdesi yapılır. Aynı zamanda cüz' sünnetlerden birinci teşehhüd de bunun gibidir.
Kunut ise, bunu gene kunut niyeti ile başka yere nakletmişse sonunda yanılma secdesi yapar.

Eğer zikir kasdı ile nakletmişse yanılma secdesi yapmaz. Zammı sureden gayrı namâzın heyetinden olan sünnetleri başka yere naklettiğinde yanılma secdesi yapmaz. Fakat zammı sûreyi rüku'da veya doğrulduktan sonra okursa yanılma secdesi yapar. Fâtihadan evvel okursa secde etmez, çünkü kıyâmın içindedir. Teşehhüdden evvel Peygamberimiz Sallallâhu aleyhi veselleme salavat getirilmesi aynı şekilde buna kıyas edilir.

Hülâsa Fâtihanın rüku'dan doğrulduktan sonra veya oturarak okunması veya ikinci teşehhüdün ayakta veya iki secde arasında okunması gibi okumaların kasden veya unutarak yerlerinin değiştirilmesi ile sonunda yanılma secdesi yapılır.

5-İmâm veya yalnız kılan bir kimse niyetten ve başlangıç tekbirinden mâada bir rüknün terkedilmesinde şüpheye düşerse ve bunun bir mislini yapmadan evvel hatırlarsa, hemen o terkettiğini yapar aksi takdirde namâzı bozulur. Eğer onun bir mislini işledikten sonra hatırlarsa, o misli olarak işlediği onun yerine geçer ve ikisi arasındaki iptal edilmiş olur. Ya'ni o kısmı namazdan saymıyarak namâzı tamamlar ve her iki halde de yanılma secdesini yapar. İmâma uyan kimse ise bir rükün terkettiğine dair selâmdan evvel şüpheye düşerse imâmı selâm verdikten sonra kalkar bir rek'at kılar ve yanılma secdesi yapmaz.

Eğer selâm verdikten sonra böyle bir şüphe gelirse kalkar bir rek'at kılar ve sonunda yanılma secdesi yapar. Çünkü şüphesi imâmdan ayrıldıktan sonra vâki olmuştur.

Selâmdan sonraki bu halde şu şartlar vardır. Selâmdan sonraki fâsılanın örfen fazla uzamaması, af edilenden gayrı necâsetin isâbet etmemesi, altı kelimeden fazla konuşmamış olması, ve ameli kesîr yapmamış olması lâzımdır. Aksi takdirde bütün namâzını yeniden kılar.

Niyetde veya başlangıç tekbirinde şüpheye düşerse ve en az olan bir itmi'nan mikdârı geçinceye kadar hatırlamazsa yeniden namâza başlar. Çünkü şüphesi namâzın bağlanmasında olup asıl olan onun yokluğudur.

Eğer selâm vermeden ve en az bir itmi'nan mikdârı geçmeden evvel yaptığını hâtırlarsa, ondan evvel kıldığı kendisine sayılır ve geriye kalanı bunun üzerine bina eder.

Eğer şüphesi selâmdan sonra olursa gine zarar verir yeniden kılması lâzımdır.

Selâmdan sonra olan bu şüphe niyetten veya başlangıç tekbirinden gayrı şeylerde olursa bir te'siri yoktur. Çünkü selâmla namâz tamamlanmışdır.

İmâma rüku'da uyan bir kimse, onunla beraber rükûa ulaştım mı? diye şüpheye düşerse o rek'at kendisine sayılmaz. Çünkü asıl olan ulaşmamaktır.Bu reka'tı selâmdan sonra tamamlar ve yanılma secdesi yapar. Çünkü ziyade olması ihtimâli olan bir rek'at kılmıştır. İmâma sonradan ulaşan yani mesbuk olan bir kimse unutarak imamla beraber selâm verirse ve hemen hatırlarsa devam ederek kıldığı mikdar üzerine bina eder ve sonunda yanılma secdesi yapar. Çünkü unutma imâmdan ayrıldıktan sonra vukua gelmiştir.

Mesbuk olan bir kimse, imâm yanılma secdesi yaparsa o da onunla beraber yapması vâcibdir.

Ve kendi namâzını bitirdikten sonra da yanılma secdesi yapması mendup olur.
Aynı şekilde kendisi yalnız başına kıldıktan sonra kendisine iktida eden (uyan) olursa o da onunla beraber yanılma secdesi yapması vâcip olup, kendi namazının sonunda da yanılma secdesi yapması medup olur.

Namâz kılan bir kimse yanılma secdesini icâb ettiren bir şey yapar da yanılma secdesi yaptım mı_ yapmadım mı? diye şüpheye düşerse yanılma secdesi yapar. Çünkü asıl olan sücudun olmamasıdır.

Eğer yanılma secdesi için bir mi? iki mi? secde ettim diye şüpheye düşerse bir tane daha secde eder.

Namâz kılan bir kimse namâzda bir unutmanın yapıldığını zannederek yanılma secdesi yapar da sonra böyle bir yanılmanın olmadığı tebeyyün ederse, ziyâde olan ilk yanılma secdesi için tekrar yanılma secdesi yapar.

Kısaltılmış bir nâmazın sonunda yanılma secdesi yapar da sonra bu namâzı tamamlama lüzumu hâsıl olursa, namâzı tamamladıktan sonra ikinci defa olarak yanılma secdesi yapar.

İmâm unutarak selâm vermesi üzerine ona uyan kimse de selâm verdikten sonra imâm tekrar namaza girerek, salâvâtı okuyup, tekrar selâm verdiğinde ona uyan (bundan evvel selâm vermiştiniz) ikâzına karşı imâm cevâben (Peygamberimiz Sallallâhu aleyhi veselleme salâvatı unutmuştum) derse Her ikisinin de namâzı bozulmamıştır. Çünkü imâmın konuşması ikinci selâmdan sonradır. Ona uyan kimsenin de konuşması azdır. Fakat bu kimse hemen yanılma secdesi yapar çünkü ilk selâmla imâmdan ayrıldığı için kendisine de sirâyet eden hatayı, imâm yüklenemez.

Yalnız bir kimseden bir unutma husule gelir de sonra bu hâli ile bir imâma iktida ederse imâm onun hatasını yüklenmez ya'ni namâzın sonunda yanılma secdesi yapar. veya açıktan okumada unutma ve hatalar hâsıl olursa, bunları imâm yüklenir. Ve kendisine yanılma secdesi lâzım olmayıp sevabı da eksilmez.

Fakat imâm yüklenmeye ehil bir kimse değilse meselâ abdestsiz veya gizli necâseti muhtevi imişse, ona uyan kimsenin unutma veya başka şeylerini yüklenemez.

imâm namâzı bitirdikten sonra abdestsiz olduğu veya kendisinde gizli bir necâset bulunduğunu hatırlarsa ve kendisine uyan kimsenin Fâtihayı bitirmeden rükûa gittiğini ya'ni onun bir rek'atını yüklendiğini bilirse, ona uyan kimsenin namazını iâde etmesi için ona vaz'iyeti bildirmesi lâzımdır. Fakat bu, arada uzun bir fâsıla geçtiğine göredir. Böyle bir fâsıla geçmemişse kendisine haber verildikten sonra hiç ara vermeden kalkar bir rek'at kılar ve sonunda yanılma secdesi yapar.

İmâma sonradan yetişen bir kimse imâmın selâm verdiğini zannederek ayağa kalkar da, imâmın selâm vermediği anlaşılırsa velevki artık imâm selâm vermiş olsa dahi, onun gine oturup sonra kalkması teayyün eder. Burada ayrılma niyeti ve sonra da yanılma secdesi yapmaz. Çünkü unutma ona uyma halinde vâki olmuştur.

İmama uyan kimse imamın selam verdiğini zannederek selam verir, sonra da selam vermemiş olduğunu tebeyyün ederse uyan kimsenin selamını tekrar iade etmesi lâzımdır. Ve sonra da yanılma secdesi yapmaz. Çünkü unutma uyma zamanında vaki olmuştur.

İmâma uyan kimse imâmın, başını secdeden kaldırdığını zannederek başını kaldırır ve ikinci secdede olduğunu zannederek ikinci secdeye gittikten sonra imâmın daha birincide olduğu tebeyyün ederse, ona uyan kimsenin yapmış olduğu iki secde arasındaki oturuş ve ikinci secde sayılmaz, hemen imâmının bulunduğu hâle uyar, onunla beraber oturur ve onunla ikinci secdeyi yapar. Ve yanılma secdesi yapmaz. Çünkü unutma uyma zamanında hâsıl olmuştur.

Namaz kılan bir kimse son rek'atte ikinci secdeyi unutur da selâm vermeden evvel aklına gelirse, o secdeyi yapar ve yanılma secdesi yapmaz.
Namâz kılan bir kimse selâmı unutarak terkeder ve uzun bir müddet geçse dahi bulunduğu yerden başka yere geçmemişse, selâmı verir ve yanılma secdesi yapmaz.

Not:

Hanefi imâmı arkasında kılan bir şâfiînin sabah ve diğer namazlarda yanılma secdesi yapması sünnetdir.

Çünkü Hanefî mezhebinden olan bir şahıs sabahleyin kunut duâsını okumaz ve diğer namâzlarda da ilk teşehhüdte Peygamberimiz Sallal'âhu aleyhi veselleme salâvat getirmez, hattâ getirse kendi mezhebine göre yanılma secdesi yapması lâzımdır. Şâfiîye göre ise bunların terkinde yanılma secdesi yapıldığından imâmın selâmından sonra Şâfiî muktedinin yanılma secdesi yapması sünnetdir.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
ysfersln

cok guzel anlatmışsınız tesekkur ederız...

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
türker487

Allah Teala Razı olsun.Hep yanlış yapmışım.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
ilhan soydas

Bu siteye emeği geçen bütün herkesten Allah (c.c) razı olsun. Sorulara verilen cevaplar net ve anlaşılır. Rabbim daim etsin inşaallah...

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
samurayn

Allah sizden razı olsun.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
affeyle602

Evet Allah sizden razı olsun ama bu kadar uzun anlatım ve bunca bilmediğimiz kelime olunca doğrusu benim kafam çok karıştı ve çok mutsuzum bu yüzden çünkü anlamak can gönülden istiyorum hakkıyla namazımı kılmak için ama zorluk çekiyorum daha kısa ve sade olursa ne güzel olur. Ya Rabbim bize elbette kolay olanı istersin bu da elbette isyan değil ama çok karışık işte!!!

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
hiranur13

ALLAH (celle celaluhu) razı olsun hocam çok detaylı anlatmışsınız

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
harunistik

Bilgiler için çok teşekkür ediyorum. Sehiv secdesi ile ilgili merak ettiğim bütün konuları ve durumları buldum. Allah razı olsun.Muhabbetle

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
EMRULLAH akpinaar

Allah razi olsun, emeğinize sağlık

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
egitimci34

çok güzel açıklamalar.. Rabbim razı olsun inş. çok faydalı bir site..

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
rizo98

Selamun Aleykum. Allah razi olsun. Cok yararli bir anlatim. Cok aydinlatici bir site. Bildigim cok seyi buradan okudum.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun