Şakayla da olsa, erkek eşine "seni boşadım" derse, talak gerçekleşir mi? Hangi sözlerle talak gerçekleşir?

Etrafımızda insanlar, bilmediklerinden veya şaka olduğu için ehemmiyet vermediklerinden eşlerine, "seni boşadım" veya "git annenin evine" gibi şaka mahreçli cümleler kullanıyorlar. Bu insanlar üçüncü şakalarından sonra zina mı yapmış oluyorlar?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Hanefi mezhebine göre, ergen olup aklı başında olan her erkeğin talakı vaki olur. İster hür, ister köle olsun, isterse kendi iradesiyle boşasın, isterse zorlamakla boşasın farketmez. Ancak Maliki mezhebinde zorlananın talakı vaki olmaz.(El-Cevheretü'n-Nariye)

İslam evlilik müessesini her zaman korumuştur. Rastgele kadın boşamayı uygun görmediği gibi, şaka veya laf olsun diye karı boşama laflarını ağza alıp, kadının onurunu zedelenmesine cevaz vermemiştir. Bu bakımdan şaka ve laf olsun diye karısına "Sen benden boşsun." diyen erkeğin boşamasının hüküm ifade edeceğini kabul etmiştir.

Çünkü Resulullah (asm) Efendimiz şöyle buyurmuştur:

"Üç şeyin ciddisi de ciddi, şakası da ciddidir: Nikah, Talak ve Ric'a." (Ebû Dâvud, Talâk 9)

Bunun gibi, yanlışlıkla dili kayıp karısını boşayan kimsenin bu tarz boşaması da vaki sayılır. Bu bakımdan mümin kimse hem davranışlarına, hem ağzından çıkacak söze her zaman dikkat etmek ve kendini kontrolde bulunmak zorundadır.

Sarih talak, açık ve maksadı yansıtır şekilde belli lafızlarla yapılan talaktır. Açık olduğu için niyete muhtaç değildir. Adamın ağzından çıktığı takdirde hüküm ifade eder, niyeti ne olursa olsun, niyete itibar edilmez. "Sen boşsun, seni boşadım." gibi sözler açıktır.

Kinaye lafızlarla talağın ise niyete ihtiyacı vardır. Çünkü kullanılan lafızların hem talak da hem de başka manalarda kullanılma ihtimali vardır. Bunun için fukahanın hepsi, "Kinaye lafızla söylenen talak ancak niyet ile vaki olur. Çünkü hangi manada kullanıldığı açık değildir." demişlerdir. (bk. Celal YILDIRIM, İslam Fıkhı)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet