Mevlana’nın eserinde geçen Efendi ve Efendi Oğlu kimdir?

- “Bismillah” öyle bir addır ki, Mustafa (selam üzerine olsun), dolunaylı gecede Kabe’nin etrafını tavaf ederken (Mekke’de aşırı sıcak yüzünden çoğu insan gece dolaşırdı) Ebu Cehil onu görüp de öfkelenmiş, hasedi kabarıp köpürmüş de, “Allah bilir, bu büyücü yine ne hile peşinde?” demişti. Mustafa (selam üzerine olsun), “Hile nerde, ben nerde? Ben insanları senin gibi sapıkların hile ve tuzaklarından kurtarmak için geldim.” diye şefkat yollu bir cevap vermişti. Ebu Cehil “Büyücü değilsen, avucumda ne olduğunu söyle.” demişti. O, avucuna kasıtlı olarak çakıl taşları almıştı.

- Emin Cebrail yetişip demişti ki “Ey Muhammed, Hak sana ‘Allah’ın selamı, rahmeti ve bereketi üzerine olsun Ey Peygamber.’ selam iletiyor ve diyor ki:

‘Sana büyücü deseler de aldırma. Biz sana güzel adlar koyduk. Bunların kimilerini insanlara söyledik, kimilerini de insanların anlama güçleri olmadığı için söylemedik. İnsanlarla akılları ölçüsünde konuş. O kim oluyor da sana ad koyuyor? Köleye ad koymak efendinin kârıdır. Dışarıdan gelmiş aşağılık köleye mi kalmış efendiye ve efendi oğluna ad koymak? Onun koyduğu adı onun kendi boynuna asarlar da cehenneme yollarlar. Avucumda ne var diye mi sınıyor...'"

- Buradaki; "efendiye ve efendi oğluna ad koymak", ne demektir, açıklayabilir misiniz, yani ne kastetmiş olabilir?.. (Hz. Mevlana, Mecalis-i Seba, 1. Meclis: Ümmetin bozguna düşmesi, Besmele-i Şerîf’in tefsiri, Peygamberin mucizesi; Ayın yarılması)

Değerli kardeşimiz,

Anladığımız kadarıyla, “O kim oluyor da sana ad koyuyor?”dan maksat, “Ebu Cehil kim oluyor da sana Ey Peygamber'im ad koyuyor.”dur. “Köleye ad koymak efendinin kârıdır.” ifadesinden maksat, köle efendiye değil, efendi köleye ad koyar. Yani bir unvan, bir lakap takar.  

Dolayısıyla, Ebu Cehil gibi “Dışarıdan gelmiş (İslam dairesinin dışında olan) aşağılık köleye mi kalmış (senin gibi bir) efendiye ve efendi oğluna ad koymak?”, ona sihirbaz / büyücü lakabını takmak....

Demek ki burada “Efendi”den maksat Hz. Muhammed (asm)’dir. “Efendi oğlu”ndan maksat ise Hz. Peygamber (asm)'in oğlu olduğu babasıdır. Yani Abdullah’tır.

Özetle, Ebu Cehil gibi aşağılık bir adamın, Hz. Peygamber (asm) gibi “efendi oğlu efendi” bir şahsiyete büyücü gibi lakaplar takmak haddine düşmemiştir...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet