Devlet başkanının yaptığı harcamalarda ölçü ne olmalıdır?

- Halkan toplanan vergilerle devlet adına alınan lüks araç ve yapılan lüks binaların yapılmasında sorumluluğu olan idarecinin dinen durumu nedir?
- Ülkeyi yöneten idarecinin (ihtiyaç yok iken) yönetimde görevli personele lüks araç tahsis etmesinde, saraylar yaptırmasında dinimizce bir sakınca var mıdır?
- Örneğin halkın rızası olmadan lüks bir saray yaptırsa kul hakkına girer mi?

Değerli kardeşimiz,

İslam’da israf haramdır. Bu haramlılık yalnız devlet erkanı için değil, herkes için geçerlidir.

İsraf, bir kaynağı lüzumsuz yere, gereğinden fazla harcamaktır. Şüphesiz, fakir kimsenin bol keseden pahalı bir ayakkabı alması israfa girer. Fakat aynı ayakkabıyı bir zengin giyse ona israf olmaz.

İsraf kavramı bir yandan umumi bir gerçeği ifade etmekle beraber, bir açıdan da kişilerin ekonomik durumuyla orantılıdır. Örneğin lüks bir araba almak genel olarak bir israf sayılabilir. Fakat adamına göre bu israf şekli ayrıca şekillenir. Çok zengin olan birinin onu kullanması daha ehvendir.

İslam hukukunda zenginlik, fakirlik ölçüsü adamına göre farklılık arz eder. Örneğin: Bir kimse günlük ihtiyacını karşılayacak şekilde çalışabiliyorsa, bu adam zengin sayılır, ona zekât verilmez. Diğer taraftan günlük ihtiyacını karşılayacak şekilde bir çalışma gücüne sahip olmayan bir kimse -önceki adamdan elli kata daha fazla mala sahip de olsa- fakir sayılır ve zekât alabilir.

Keza, yazın iki çorap giymek, lüzumsuz yere palto giymek, kışlık iç çamaşır giymek genel prensip olarak israf sayılır. Fakat kışın bunlara ihtiyaç duyan kimse söz gelişi iki çorap değil üç çorap da üst üstte giyse, yine israf sayılmaz.

Keza, iki kişilik bir ailenin beş-altı odalık bir ev yapmaları israf sayıldığı halde, beş nüfuslu bir aile için böyle bir ev israf sayılmaz. Çünkü bir ihtiyacı karşılayan hiçbir iş israf değildir.

- Bütün bu İslamî hukuk çerçevesinde yapılan açıklamalardan anlaşılıyor ki; eğer Cumhur Başkanı sarayı, dini, milli, maddi, manevi hizmetlerin yapılmasına imkân veren ve bu manada duyulan ihtiyaçları gidermeye yönelik bir proje ise, israf sayılmayabilir. Azimet olmasa da bir ruhsat tarafı olabilir...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet