Peygamberimizin Ebu Bekir ile tartılması ne demek?

Tarih: 10.05.2016 - 01:01 | Güncelleme:

Soru Detayı

- Ebu Bekre radıyallahuanh şöyle dedi: Bir gün Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle sual buyurdular: Sizden bir rüya gören var mı? Cemaatten bir adam: Evet ben (şöyle bir rüya gördüm): Sanki gökten inmiş bir terazi vardı. Siz ve Ebu Bekir tartıldınız. Sen Ebu Bekir'den ağır geldin. Sonra Ebu Bekir ile Ömer tartıldı Ebu Bekir ağır geldi. Sonra Ömer ve Osman tartıldılar Ömer ağır bastı. Sonra terazi kaldırıldı dedi. (Adam sözünü bitirince) Resulullah sallallahu aleyhi ve sellemin mübarek yüzünde memnuniyetsizlik gördük. (Ebu Davud/Sünnet 9 - Tirmiz Rüya 10)
- Bu olayda iki sorum var:
- Resulullah sallallahu aleyhi ve sellemin Ebu Bekir radıyallahuanh ile tartılmasının nedeni veya hikmeti nedir?
 - İkinci olarak adam konuşmasını bitirince Resulullah sallallahu aleyhi ve sellemin mübarek yüzünde memnuniyetsizlik görülmesinin sebebi nedir?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Bu konu hadis kaynaklarında genellikle “halifeler” bölümünde değerlendirilmiştir. Bunun sebebi de Ebu’Davud’un zikettiği bu hadisin bir nevi devamı sayılan diğer bir rivayette, bu rüyayı dinleyen Hz. Peygamber (asm)'in “(önce) Nübüvvet hilafeti ve ardından Allah dilediğine mülk / sultanlığı verir.” şeklinde tabir etmesidir.

Bu bilgi çerçevesinde sorularınızı şöyle açıklayabiliriz:

- Rüyada Hz. Peygamber (asm)'le Hz. Ebu Bekir’in muvazenesi, Hz. Ebu Bekir’in Resulullah’ın arkasından ilk halife olacağı, bütün icraatını nübüvvetin ölçülerine göre yapacağına işarettir. Yani, rüyada yer alan “tartılma” birlikteliği, Hz. Ebu Bekir’in Resulullah ile olan “maiyet-i hassası”na, yani hususi birlikteliğne ve kendisinden sonra ilk halife olacağına işarettir.

- Hz. Peygamber (asm)'in -bu rüya sebebiyle- yüzünde beliren üzüntüsü ise, birkaç şekilde yorumlanabilir:

Birincisi: Tartının Hz. Osman’la birlikte kaldırılması, adalet timsali Hz. Ömer’in hilafetinin ardından Ümmette ölçüsüz hareket eden insanların yetki mevkiine oturacağını, hatta Hz. Osman ve Hz. Ali zamanında meydana gelen tatsız olaylara sebebiyet veren bazı fitnecilerin işbaşına geçeceğini gördüğünden üzülmüştür.

İkincisi: Hz. Peygamber (asm) bu rüyadan, nübüvvet hilafetinin Hz. Ömer’den sonra zayıflayacağını ve daha sonra da (Hz. Ali’den sonra) sona ereceğini düşünmüş ve bundan dolayı üzülmüştür.

Nitekim aynı olayın anlatıldığı başka bir rivayette bu üzüntünün nedeni şöyle açıklanır:

Rasulullah (asm) buna üzüldü. Yani bu (rüya) onu üzdü. Bunun üzeri­ne (şöyle) buyurdu: (Anlatılan rüyanın işaret ettiği mana) Peygamber halifeliğidir. (Bu halifelik bir gün sona erecek) sonra (yerine sultanlık ge­lecektir. İşte o zaman) Allah (bu) mülkün idaresini istediği kimseye verir." (Ebu Davud, a.y.)

Üçüncüsü: Nübüvvet hilafetinin kısa sürmesinin, Raşit halifelerinin de az olacağını göstermektedir. Hz. Peygamber (asm) bunların daha fazla olmasını arzu etmesine rağmen, Allah tarafından bu durumun değişmeyeceği bilgisine ulaştığından üzülmüştür.

Dördüncüsü: Bazılarına göre ise bu üzüntü, birçok hakikatlere ışık tutacak mahiyet­teki bu rüyanın, böyle kısaca sona erip, sayesinde birçok hakikatleri öğrenme fırsatının kaçmış olmasından ileri gelmiştir. (krş. Avnu’l-Mabud, 12/252-253; Tuhfetu’l-Ahvezi, 6/4664-67)

İlave bilgi için tıklayınız:

Benden sonra hilafet otuz (30) yıldır, sonra ısırıcı sultanlar, sonra ...
Uzun bir hadiste geçen "... sonra nübüvvet metodu üzere hilâfet ...

 

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun