Kadı Iyaz hakkında bilgi verir misiniz?

Değerli kardeşimiz,

Kadı Iyaz

Tam adı Ebü’l-Fazl Kadı İyaz ibni Mûsâ el-Yahsebî’dir. Meşhur hadisçi, Mâlikî Mezhebi fıkıh âlimidir.

1083 yılının sonlarında Sebte’de doğdu. 1113-1114 yıllarında hadis bilgisini ilerletmek için Endülüs’e, bir yıl sonra da Mürsiye’ye ve Kurtuba’ya gitti. 100 civarında âlimden ya bizzat istifade etti veya mektuplaşarak icâzet aldı. Kadı İyâz 1114’de Sebte’ye döndü. 1121 yılında Sebte Kadılığına getirildi. On altı yıl kaldığı bu görevi sırasında Sebte’ye çeşitli alanlarda hizmet ederek şehrin gelişmesini sağladı. 1137 yılında Sebte kadılığından alınarak Gırnata kadılığına tayin edildi. 1144 yılında tekrar Sebte kadılığına getirildi.

Bid’at ve hurafeden uzak inancı, zâhidâne yaşayışı, İslâmî konulardaki tavizsiz tutumu ve talebelerine karşı mütevazı kişiliği ile tanınırdı. Kadı İyâz zeki, etkileyici konuşan ve hazırcevap bir insandı.

Kaynaklarda çoğu hadis, usûl-ü hadis ve tarih sahasında olmak üzere kırk civarında eser kaleme aldığı belirtilmiştir. Ayrıca ricâlü’l-hadis, kıraat ve Kur’ân ilimleri, fıkıh ve usûl-ü fıkıh, kelâm, ensâb, Arap dili ve edebiyatı alanlarında da söz sahibi olduğu belirtilen Kadı İyâz devrinin hadis imamı diye anılmıştır. Kur’ân-ı Kerim sûreleri ve Hz. Peygamber (asm)'ın methi hakkında kasideler yazmış, kendisinden icâzet isteyenlere manzum olarak icâzet vermiştir.

Kadı İyâz 1149 yılında vefat etti.

Eserlerinden bazıları şunlardır:

1. eş-Şifa’: Dört bölümden meydana gelen eserde Hz. Peygamberin (asm) yüce kişiliği ve sahip bulunduğu özelliklerle ona karşı saygısız davrananlara uygulanacak ceza konuları ele alınmıştır.

2. Tertibü’l-medârik: Mâlikî mezhebine mensup 1.600 kadar âlimin biyografisine dairdir.

3. el-Gunye: Kadı İyâz’ın hocalarında 100 kadarının biyografisinin yer aldığı bir eserdir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet