Bir özürden dolayı başını yere koyamayan nasıl secde etmelidir?

Burnundan ameliyatlı olan kişi başını eğdiğinde ağrı oluşuyor ve başını yere koyamıyor; secdeyi de oturup yarım eğilerek yapıyor, uygun olur mu, uygun değilse nasıl yapmalı?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Secde yerinin yüksekliği ne kadar olmalıdır?

Secde edilecek yerle ayak basılan yerin aynı seviyede bulunması sünnettir. Ancak secde yerinin bir ya da iki kerpicin yatay biçimdeki yüksekliğinde olursa (yaklaşık 22-23 cm) caizdir. Daha yüksek olursa, başka secde edilecek yer bulunmaz veya namaz kılan kimse bir rahatsızlığından dolayı başını yere kadar eğip secde edemezse, o takdirde baş işaretiyle secdeyi yerine getirir.

Secdenin en uygun ölçü ve sınırı; alnı burunla beraber yere koymaktır. Sadece ikisinden birini koymak bir özre dayanmıyorsa, şu sonucu doğurur: Yalnız burnu koymak caiz değildir. Yalnız alnı koymak kerahetle caizdir. Bu hususta icmâ' vardır. Ne var ki İmam A'zam yalnız burunla secde etmeyi de mekruh saymıştır. İmameyn ise, caiz görmemişlerdir. Fetva bu meselede İmameyn (İmam Ebû Yusuf ile İmam Muhammed)'in görüş ve içtihadına göredir. Tabii özür hali bu hükmün dışındadır.

Secdede yanağını, ya da çenesini yere koyarak farzı yerine getirmek isteyenin bu tarz secdesi caiz değildir. Özrü olan kimse yanağını ya da çenesini koyarak değil, baş işaretiyle secdesini yapar.

Alında bir özür bulunduğundan sadece burnunu yere koyan kimsenin, secde ettiği cismin burnundan daha sert olmasına dikkat etmesi gerekir. Aksi halde caiz olmaz. (Siracü'l-Vehhac - El-Cevheretü'n-Neyyire) (Celal Yıldırım, Kaynaklarıyla İslam Fıkhı, Uysal Kitabevi: 1/243-244)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet