Ölmeyi istemek günah mı?

- Bazen insan yaşamaktan bunalıyor. Başna gelenlerden dolayı yaşamak istemiyor; bir an önce ölmek istiyor.
- Bu durumda ölümü istesek caiz olur mu

Değerli kardeşimiz,

Dünya hayatı inişli çıkışlıdı. Her zaman günlük güneşlik olmuyor. Zorlanıp bunaldığımızda hemen ölmeyi istemek tavsiye edilmiyor. Rahman ve Rahim olan Rabbimize sığınıp hayırlısını istemek gerekir. Her konuda olduğu gibi Hayat Rehberimiz, Efendimiz böylesi durumlarda ne tavsiye ediyor acaba?

Enes İbni Mâlik (ra)’den rivâyet edildiğine göre Resûlullah (asm) şöyle buyurdu:

« لا يتَمنينَّ أَحدُكُمُ الْمَوْتَ لِضُرٍّ أَصَابَهُ ، فَإِنْ كَانَ لا بُدَّ فاعلاً فليقُل : اللَّهُمَّ أَحْيني ما كَانَت الْحياةُ خَيراً لِي وتوفَّني إِذَا كَانَتِ الْوفاَةُ خَيْراً لِي »

“Başına bir musibet geldi diye hiçbiriniz ölümü temenni etmesin. Mutlaka böyle bir şey temenni etmek zorunda kalırsa: 'Allah'ım, benim için yaşamak hayırlı olduğu sürece beni yaşat, hakkımda ölüm hayırlı olduğu zaman da beni öldür.' desin.” (Buhârî, Merdâ 19; Daavât 30; Müslim, Zikir 10, 13)

Bu hadis-i şerifte görüldüğü gibi Peygamber Efendimiz (asm), başa gelen dünyevi bir bela ya da musibetin ağırlığı karşısında ölüm istemeyi yasaklamaktadır. Çünkü böyle bir hareket -Allah korusun- neticede intihara kadar gidebilir. Halbuki sabır gösterip dayanmak o sıkıntıdan kurtulmaya vesile olacaktır. Nitekim bir başka hadis-i şerifte şöyle buyurulmuştur:

“Hiç biriniz ölümü temenni etmesin. Ölüm kendisine gelmeden önce onu davet etmesin. Çünkü ölenin ameli son bulur. Yaşamak ise, müminin hayrını artırır.” (Müslim, Zikir 13).

Özellikle dünyevi sıkıntı ve zorluklar karşısında ölümü temenni etmek, âcizliktir. Fakat âcizlik de olsa, bazen ölümü temenni etme zorunluğu doğabilir. İşte bu noktada sevgili Peygamberimiz (asm), yapılması İslam esaslarına aykırı olmayan ve insan tabiatına da uygun olan bir yolu göstermektedir: Her şeyin hayırlısını isteyerek işi Allah Teâlâ’nın irade ve ilmine havale etmek. Bu, hem İslam’ın hem de Hz. Peygamber’in ne kadar gerçekçi olduğunu göstermektedir. Böyle bir teslimiyet, sıkıntıdaki Müslümanı hem iman ve tevekkül çizgisinde tutacak hem de ona sabretme gücü verecektir.

İslamı iyi bilen ve anlayan bazı âlim ve şâirlerin bile zaman zaman ölümü temenni edecek kadar zorlandıkları olmuştur. Mesela ilk ve cefâkâr Müslümanlardan büyük sahabi Habbâb İbni Eret hastalandığında kendisini ziyarete gelenlere şöyle demiştir:

“Eğer Nebî (asm) yasaklamamış olsaydı, hiç şüphesiz ben ölümü temenni ederdim.” (Buhârî, Merdâ 19; Müslim, Zikir 12).

Merhum Mehmed Akif Ersoy da vefatından bir yıl önce 1935’te şunları yazmıştır:

"Daha bir müddet eminim ki hayatın yükünü
Dizlerim titreyerek çekmeye mahkûmum ben.
Çöz de artık yükümün kördüğüm olmuş bağını,
Bana çok görme, İlahî, bir avuç toprağını..."

Teslimiyet ve  temenni, sabır ve özlem herhâlde ancak bu kadar güzel ifâde edilebilirdi.

İslâm bilginlerinin bir kısmına göre, dinî açıdan fitneye düşme endişesi duyan kimse, ölümü temenni edebilir. Allah yolunda şehid olmayı temenni etmek, temiz bir beldede ölmeyi istemek nasıl güzel görülmüş ise, İmam Nevevî’ye göre dinî bir sebeple ölümü temenni etmek de aynen öyledir. Nitekim Hz. Ömer “Allah'ım, beni yolunda şehid olmak ve Resûlü’nün beldesinde ölmekle bahtiyar kıl.” (bk. Buhârî, Fezâilü’l-Medîne 12) diye temennide bulunmuştur. Hz. Ömer şehid edildiği zaman kızı Hafsa, “Allah babama istediğini nasip etti.” demiştir.

Özetle;

1. Allah’a kavuşmak  arzusuyla  ölümü temenni etmekte bir sakınca yoktur.

2. Başa gelen bir bela ve musibetten dolayı ölüm istemek, bir anlamda kazaya rızasızlık olacağı için doğru değildir. (bk. Peygamberimizden Hayat Ölçüleri, Riyazü’s-Sâlihîn Tercüme ve Şerhi, Erkam Yayınları, Hadis No: 41)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet